Συντάκτης: Guest Writers

Δεν έχει σημασία ποιος είσαι και τι κάνεις. Η άποψή σου μετράει! Για να δημοσιεύσουμε και τη δική σου άποψη, στείλε το άρθρο σου στο [email protected]

Βρετανικές εκλογές: Ένα απροσδόκητο ντέρμπι

του Ανδρέα Μιχαηλίδη

Η αντιστροφή μέτρηση έχει ξεκινήσει για την διεξαγωγή των Βρετανικών εθνικών εκλογών καθώς απομένει λιγότερο από μια βδομάδα μέχρι την 8η Ιουνίου.

Παρ’ ότι στην αρχή της προεκλογικής εκστρατείας φάνταζε σχεδόν σίγουρη η επικράτηση της τωρινής πρωθυπουργού Τερέζα Μέι, το κλίμα φαίνεται να αλλάζει και προοιωνίζεται ντέρμπι μεταξύ αυτής και του επικεφαλής των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Η κ. Μέι είχε προκαλέσει στις 18 Απριλίου πρόωρες εκλογές με αφορμή το καυτό θέμα του Brexit και προσδοκούσε άνετη νίκη απέναντι στον αμφιλεγόμενο και αμφισβητούμενο (από σημαντική μερίδα του ιδίου του κόμματος του) Τζέρεμι Κόρμπιν.

Ο κ. Κόρμπιν παρουσιαζόταν ως ένας ακροαριστερός λαϊκιστής υποψήφιος που λόγω των «ακραίων» θέσεων του κατηγορούνταν από μερίδα του κόμματός του ότι θα οδηγούσε σε εκλογική αποτυχία άνευ προηγουμένου το κόμμα των Εργατικών.

Το αποτέλεσμα των τοπικών εκλογών που προηγήθηκαν, συνηγορούσαν υπέρ του ενδεχόμενου συντριβής των Εργατικών καθώς απώλεσαν μεγάλο μέρος της υποστήριξης που είχαν στις προηγούμενες τοπικές εκλογές. Όμως τον τελευταίο καιρό καταγράφεται ένα αρκετά ισχυρό ρεύμα υπέρ του Κόρμπιν, ιδιαίτερα στην νεολαία, που συνεχώς μειώνει την ψαλίδα έναντι των Συντηρητικών της Μέι.

Ο ηγέτης τον Εργατικών κατηγορεί τους Συντηρητικούς ότι ετοιμάζουν περαιτέρω περικοπές τόσο στο εθνικό σύστημα υγείας της χώρας όσο και στις συντάξεις, παρέχοντας παράλληλα φοροαπαλλαγές για τους πλούσιους.

Ο ίδιος προτείνει τόσο την αύξηση της φορολογίας στους έχοντες πολύ υψηλά εισοδήματα όσο και την καταφυγή στον δανεισμό, για την στήριξη του εθνικού συστήματος υγείας, των συντάξεων αλλά και της αναπτυξιακής διαδικασίας. Στο θέμα του Brexit οι Εργατικοί εγγυώνται ρητά την παραμονή των Ευρωπαίων πολιτών στην Βρετανία και δηλώνουν ότι θα επιδιώξουν στις διαπραγματεύσεις, την πρόσβαση της Βρετανίας στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. Στην αντίπερα όχθη η πρωθυπουργός κατακρίνει τους Εργατικούς ότι το οικονομικό τους πρόγραμμα θα σημάνει την καταστροφή της χώρας, προασπίζοντας τις διαπραγματεύσεις της για την έξοδο από την ΕΕ και βάζει ως προμετωπίδα της καμπάνιας της το σύνθημα «μια ισχυρή και σταθερή ηγεσία για την Βρετανία».

Το μόνο σίγουρο είναι ότι όποιος και να αναδειχτεί ως επόμενος ένοικος  της Downing Street, θα τεθεί αντιμέτωπος με μια εξαιρετικά ρευστή κατάσταση στην χώρα καθώς πέρα από την αντιμετώπιση του ακανθώδους ζητήματος της συμφωνίας για το Brexit, θα αντιμετωπίσει και τις αυτονομιστικές τάσεις που παρουσιάζει η Σκωτία. Το κραταιό στην περιοχή, Εθνικό Κόμμα Σκωτίας ζήτα επιμόνως εκ νέου δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίηση της Σκωτίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς σύντομα η Βρετανία δεν θα αποτελεί μέλος της ΕΕ κάτι που βρίσκει κάθετα αντίθετους τους πολίτες της Σκωτίας που είχαν ψηφίσει υπέρ της παραμονής στην ένωση.

Επιδόσεις των υποψηφίων στις Πανελλαδικές Εξετάσεις 2016, με το νέο σύστημα

Πριν λίγες μέρες ανακοινώθηκαν από το υπουργείο παιδείας τα στατιστικά των Πανελληνίων για το 2016. Δύσκολο έως ακατόρθωτο θα μπορούσε να θεωρηθεί για φέτος το εγχείρημα της εκτίμησης των βάσεων, καθώς το σύστημα εξετάσεων, όπως και το βαθμολογικό σύστημα έχουν αλλάξει άρδην.

Θα πρέπει αρχικά να επισημάνουμε πως φέτος στον υπολογισμό των μορίων δεν προσμετρείται ο βαθμός τετραμήνων. Θα μπορούσε λοιπόν κανείς να υποστηρίξει πως η παράμετρος αυτή επιφέρει πτώση των βάσεων, πράγμα όμως που θα ισχύσει αναλογικά για όλες τις σχολές, συνεπώς δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας ή ανταγωνισμού μεταξύ των υποψηφίων ίδιων ή διαφορετικών επιστημονικών πεδίων.

Στη συνέχεια, αξίζει να αναφερθεί πως για τον καθορισμό των βάσεων σημαντικό ρόλο παίζουν οι προσφερόμενες θέσεις από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, οι οποίες έχουν αυξηθεί σε σχέση με πέρυσι, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα:

Έτος Σύνολο εισακτέων Θέσεις ΑΕΙ Θέσεις ΤΕΙ
2014-2015 70.305 46.735 23.570
2015-2016 68.345 44.200 24.145
2016-2017 69.985 43.855 26.130

Πίνακας 1: Σύγκριση θέσεων εισακτέων των τελευταίων 3 ετών.

Όσον αφορά το πρόγραμμα σπουδών για το 2015-2016, ο αριθμός των μαθημάτων που εξετάστηκαν ήταν λιγότερα σε σχέση με το προηγούμενο. Οι υποψήφιοι που εξετάστηκαν με το νέο σύστημα και διαγωνίστηκαν σε 4 μαθήματα διεκδικούν θέσεις σε ένα επιστημονικό πεδίο, ενώ εκείνοι που διαγωνίστηκαν σε 5 διεκδικούν θέσεις σε 2 επιστημονικά πεδία. Εδώ έχουμε μια μεγάλη διαφοροποίηση σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, και είναι η σημαντικότερη παράμετρος που κάνει δυσκολότερη την εκτίμηση των βάσεων. Αναλυτικά για κάθε ομάδα προσανατολισμού:

Από την ομάδα ανθρωπιστικών σπουδών, αφαιρείται το μάθημα της λογοτεχνίας, όπου μεγάλο ποσοστό των μαθητών είχε επιδόσεις κάτω από τη βάση. Στο μάθημα των λατινικών είχαμε περισσότερους αριστούχους, ενώ στα αρχαία περισσότερους μαθητές στην κλίμακα 15-18, σε σχέση με πέρυσι. Λίγο χειρότερα, αλλά όχι σημαντικά, ήταν οι επιδόσεις τους στην ιστορία σε σύγκριση με εκείνες του 2015, ενώ στα ίδια επίπεδα κυμάνθηκαν οι βαθμολογίες στην έκθεση:

2

Από την ομάδα οικονομίας και πληροφορικής, αφαιρείται το μάθημα της φυσικής, όπου κατά παράδοση ένα πολύ μεγάλο ποσοστό υποψηφίων έγραφε αρκετά κάτω από τη βάση. Συγκριτικά με πέρυσι: Οι βαθμολογίες στο μάθημα Ανάπτυξης Εφαρμογών κυμάνθηκαν στα ίδια με πέρυσι επίπεδα, όπως και το μάθημα Αρχών οικονομικής θεωρίας, αλλά και της έκθεσης. Η έκπληξη εδώ ήταν στα μαθηματικά της κατεύθυνσης, όπου σε σχέση με πέρυσι έχουμε σημαντικά μεγαλύτερο ποσοστό κάτω από τη βάση, παρά το γεγονός ότι τα θέματα ήταν ευκολότερα σε σχέση με άλλες χρονιές. Αυτό συνέβη καθώς, μαθητές που διεκδικούν θέσεις σε υψηλόβαθμα τμήματα του Πολυτεχνείου «μετατοπίστηκαν» προς την ομάδα θετικών σπουδών. Αξίζει να αναφερθεί πως η συγκεκριμένη μερίδα υποψηφίων, παύει να διεκδικεί θέσεις σε σχολές οικονομικών.

3

Η ομάδα θετικών σπουδών, παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον φέτος, καθώς χωρίζεται σε 2 κατηγορίες, αυτή των μαθητών που επέλεξαν βιολογία και στοχεύουν σε ιατρικά τμήματα και εκείνη των μαθητών που επέλεξαν μαθηματικά και στοχεύουν σε πολυτεχνικά τμήματα. Αισθητά υψηλότερα τα ποσοστά των αριστούχων φέτος σε σχέση με το 2015 στο μάθημα της φυσικής, ενώ στην έκθεση είναι μικρότερο το ποσοστό της κλίμακας 15-18. Στα ίδια επίπεδα με πέρυσι κυμάνθηκε η χημεία. Οι μαθητές που επέλεξαν μαθηματικά, παρουσίασαν σημαντική μείωση στην κλίμακα 15-18 και αύξηση στην κλίμακα 0-5 και 18-20, ενώ εκείνοι που προτίμησαν τη βιολογία ήταν περισσότεροι στην κλίμακα 18-20, συγκριτικά με πέρυσι.

1

Τέλος, αξίζει να αναφερθεί για τις παιδαγωγικές σχολές -οι οποίες είναι σε ξεχωριστό πεδίο από φέτος- πως τις διεκδικούν μαθητές της ομάδας ανθρωπιστικών σπουδών που εξετάστηκαν επιπλέον στο μάθημα των μαθηματικών γενικής παιδείας, όπου είχαμε υψηλή συγκέντρωση στις βαθμολογίες, κάτω της βάσης, ενώ στις υπόλοιπες η κατανομή ήταν σχεδόν ομοιόμορφη. Ανάλογη είναι και η εικόνα των  μαθητών της ομάδας οικονομίας και πληροφορικής και θετικών σπουδών που εξετάστηκαν στο μάθημα ιστορίας γενικής παιδείας, όπου όμως μεγαλύτερο ποσοστό έχει γράψει κάτω από τη βάση. Κατά συνέπεια οι μαθητές των ανθρωπιστικών σπουδών δείχνουν να έχουν ισχυρό πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων.

 

Επιμέλεια: Παΐζη Α. Βασιλική (Στατιστικός-Μαθηματικός)

Πηγή Στατιστικών: https://www.minedu.gov.gr/exetaseis-2/geniko-lykeio-m/anakoinwseis-gel/21649-16-06-16-statistika-stoixeia-panelladikon-2017

Βυζαντινή Αυτοκρατορία -ή Βυζαντινή Πολιτεία;

Του Brian Patrick Mitchell*,

(Μετάφραση: Νίκος Παππάς, Φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο)

Σχετικά με το βιβλίο «Η Βυζαντινή Πολιτεία: Οι άνθρωποι και η εξουσία στην Νέα Ρώμη», Αντώνης Καλδέλλης, Harvard University Press

Τα διδακτικά βιβλία λένε ότι η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν μια θεοκρατική απολυταρχία ενώνοντας εκκλησία και κράτος κάτω από έναν παντοδύναμο αυτοκράτορα, ο οποίος θεωρούταν από τους Βυζαντινούς ο αντιβασιλέας και ο εφημέριος του Θεού. Δεν βγάζει νόημα αυτό, λέει ο Αντώνης Καλδέλλης, καθηγητής κλασικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο του Οχάιο. Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία ήταν η συνέχεια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ακόμη και της Ρωμαϊκής Πολιτείας (Republic). Η πολιτική της ιδεολογία ήταν θεμελιωδώς κοσμική και στηριζόταν στην αρχαία Ρωμαϊκή ρεπουμπλικανική πεποίθηση ότι η κυβέρνηση υπάρχει για να εξυπηρετεί το κοινό καλό. Οι άνθρωποί της δεν είχαν πλέον έννομο ρόλο στην εκλογή των ηγετών ή των νομοθετών, αλλά συχνά έπαιζαν έξω-νομικό ρόλο στην εκλογή ή καθαίρεση Αυτοκρατόρων, των οποίων η νομιμότητα εξαρτιόνταν από την δημοτικότητά του, κι όχι στην απαίτηση μιας Θείας ή συνταγματικής ορθότητας. Ως εκ τούτου, οι Αυτοκράτορες κυβερνούσαν με ρεαλισμό κι όχι με φανατισμό, συχνά απογοητεύοντας την εκκλησία και ευχαριστώντας τους ανθρώπους.

Αυτό είναι κάτι καινούριο για τους Ορθόδοξους Χριστιανούς, οι οποίοι κουβαλούσαν την κατηγορία της Βυζαντινής θεοκρατίας περισσότερο από τους Δυτικούς Χριστιανούς, οι οποίοι κουβαλούσαν τις κατηγορίες των Σταυροφοριών και της Ιεράς εξετάσεως. Αλλά η «Βυζαντινή Πολιτεία» του Κύριου Καλδέλλη παρέχει χρήσιμες κριτικές στην μοντέρνα Δυτική πολιτική σκέψη, καθώς και δυσοίωνες, μέσω της ιδέας του για τον προοδευτικό δημοκρατικό τρόπο σκέψεως και που αυτός θα μας οδηγήσει.

Το βιβλίο του είναι μια ειλικρινώς ρεβιζιονιστική επίθεση στον τομέα των Βυζαντινών σπουδών, οι οποίες έχουν διαιωνίσει  τις πανάρχαιες Δυτικές προκαταλήψεις σε αντίθεση με την ιστορική καταγραφή. Ο Καθηγητής Καλδέλλης στοχεύει κυρίως σε ακαδημαϊκούς της δεκαετίας του 1930 και των μιμητών τους, αλλά οι ρίζες της προκαταλήψεως πάνε πιο πίσω με την αντί-Ορθόδοξη προπαγάνδα στον Μεσαίωνα. Οι Ορθόδοξοι Βυζαντινοί αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν την υπεροχή του Πάπα της Ρώμης επί όλων των πραγμάτων (ιερών και κοσμικών), και επέτρεψαν στον Αυτοκράτορά τους να έχει πολλή περισσότερη εξουσία πάνω στην εκκλησία απ’ ότι οι Παπικοί υποστηρικτές μπορούσαν να ανεχτούν. Αργότερα, κατά την διάρκεια του Διαφωτισμού, όταν η Δύση κινήθηκε με στόχο να αποκλείσει την Εκκλησία από την πολιτική, πιστευόταν ότι οι Βυζαντινοί είχαν καθυστερήσει, και θεωρούνταν το χαρακτηριστικό παράδειγμα του «Καισαροπαπισμού», λόγω της εσφαλμένης πεποιθήσεως ότι ο Βυζαντινός Αυτοκράτωρ κυβερνούσε ως Βασιλέας και Πάπας μαζί, χωρίς διαχωρισμό μεταξύ Εκκλησίας και κράτους.

Όσο η Δυτική πολιτική σκέψη εξελισσόταν, περισσότερα σφάλματα βρισκόντουσαν στο Βυζαντινό μοντέλο. Από την Αυτοκρατορία έλειπε ένα γραπτό Σύνταγμα με την απαρίθμηση των δικαιωμάτων, ο διαχωρισμός των εξουσιών, οι δημοκρατικές διαδικασίες, ή όποια άλλα ρητά όρια στην εξουσία του Αυτοκράτορος, ο οποίος φαίνεται να κυβερνάει ελέω Θεού ως απόλυτος μονάρχης. Μέχρι τότε, η αυτοκρατορία είχε παύσει να υπάρχει, οπότε οι Δυτικοί χωρίς την γνώση της Ελληνικής ή την πρόσβαση στα σχετικά έγγραφα δεν είχαν τρόπο να ελέγξουν την ιστορική πραγματικότητα ενάντια στις υποτιμητικές απόψεις του Edward Gibbon και άλλων, από τους οποίους οι Βυζαντινοί χρησιμοποιήθηκαν ως σημείο εκκινήσεως για την Φιλελεύθερη (Whig) ιστορική σχολή -ο αρχέγονος εφιάλτης του προληπτικού δεσποτισμού, εκ του οποίου ο Δυτικός κόσμος ξύπνησε και προέκυψε.

Κάποιοι λόγιοι του 20ου αιώνα έχουν κάνει ορισμένες διορθώσεις στην συμβατική αφήγηση, αρνούμενοι την κατηγορία του «Καισαροπαπισμού» και γιορτάζοντας την Βυζαντινή τέχνη και πολιτισμό, αλλά κανείς δεν έχει πάει τόσο μακριά όσο ο Καθηγητής Καλδέλλης στην επιβεβαίωση της κοσμικής βάσεως της Βυζαντινής πολιτικής ή και στην επίδειξη της τυφλώσεως των Δυτικών ιστορικών, που κατανοούν την πολιτική μόνο σύμφωνα με τον τρόπο σκέψεως του Διαφωτισμού.

Διαβάζοντας Ρωμαϊκή ιστορία, αλλά όχι σωστά, οι πρώιμοι σύγχρονοι Δυτικοί στοχαστές χώρισαν τα πολιτεύματα σε δύο βασικές κατηγορίες: μοναρχίες και δημοκρατίες, ορίζοντας την τελευταία ως αυτοδιοικούμενο πολίτευμα χωρίς μονάρχη και αντιλαμβανόμενοι το πρώτο ως απόλυτο ή συνταγματικό. Όπως εξηγεί ο καθηγητής Καλδέλλης, οι Αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι έβλεπαν τα πράγματα διαφορετικά. Οι δύο βασικές τους κατηγορίες ήταν τα Βασίλεια και οι Κοινοπολιτείες (κοινότητες). Ένα Βασίλειο, από την εμπειρία τους, ήταν στην κατοχή του Βασιλέως ο οποίος μπορούσε να κυβερνήσει για την δική του ικανοποίηση. Μια Κοινοπολιτεία (κοινότητα) –Res Publica στα Λατινικά, Πολιτεία στα Ελληνικά- ήταν μια ανεξάρτητη πολιτεία η οποία κυβερνιόταν ποικιλοτρόπως αλλά διοικούταν για το κοινό καλό. Οι Κοινοπολιτείες μπορούσαν να είναι μοναρχικές, αριστοκρατικές ή δημοκρατικές. Ο ίδιος ο Κικέρων το έλεγε αυτό, ενώ ακόμη θρηνούσε για την εξασθένηση της συγκλητικής εξουσίας.

Η συμβατική ιστορία, ότι η Ρωμαϊκή Πολιτεία τελείωσε όταν ο Οκταβιανός Αύγουστος έγινε Αυτοκράτορας είναι απλώς λάθος, λέει ο κύριος Καλδέλλης. Η Πολιτεία έζησε, έστω σε μια νέα φάση, στην Αυτοκρατορία, στην θέση της παλιότερης Υπατείας. Οι ιστορικοί καλούν την συνέχεια της Πολιτείας, τρίτη φάση της Δεσποτείας –κατά την οποία οι στρατιωτικοί αυτοκράτορες, κυβερνούσαν από στρατιωτική αναγκαιότητα αξιώνοντας να ονομαστούν για πρώτη φορά στην Ρωμαϊκή ιστορία ως Δεσπότες ή Κύριοι. Η τέταρτη, τέλος, και μεγαλύτερη φάση, ήταν η Βυζαντινή -που διαρκεί από τον 5ο έως τον 15ο αιώνα-, κατά την διάρκεια της οποίας οι αυτοκράτορες κυβέρνησαν ως πολίτες από την πόλη η οποία επισήμως ονομαζόταν Νέα Ρώμη, αλλά συνήθως την έλεγαν Κωνσταντινούπολη (Κωνσταντίνου η πόλη) και ιδρύθηκε αρχικά ως Βυζάντιο (Byzantium στα Λατινικά).

Όλοι μαζί, οι άνθρωποι της Αυτοκρατορίας αυτοαποκαλούνταν Ρωμαίοι. (Ο όρος Βυζαντινοί είναι νεότερη Δυτική εφεύρεση.) Και σε όλο το μήκος αυτοί οι Ρωμαίοι αναγνώριζαν την Αυτοκρατορία τους ως Πολιτεία, καθώς σε αντίθεση με τις άλλες Αυτοκρατορίες η δική τους δεσμευόταν για το κοινό καλό. Από την αρχή μέχρι το τέλος, οι «Βυζαντινοί»-Ρωμαίοι Αυτοκράτορες όφειλαν να δικαιολογούν τις πράξεις τους, κάνοντας επίκληση, όχι ελέω Θεού ή μέσω επίκλησης του Θείου νόμου, αλλά στο κοινό καλό. Και ο αδιαφιλονίκητος κριτής του κοινού καλού ήταν η Πολιτεία, η οποία περιλάμβανε τους πάντες –την αριστοκρατία, την διοίκηση, τον στρατό, τον κλήρο, και τις διάφορες κοινωνικές τάξεις των ανθρώπων: εμπόρους, βιοτέχνες, αγρότες κ.λπ.

Ο κάθε ένας από αυτούς μπορούσε να αμφισβητήσει το δικαίωμα του Αυτοκράτορα να κυβερνάει επί τη βάση της αποτυχίας του να εξυπηρετήσει το κοινό καλό. Οι Βυζαντινοί Αυτοκράτορες ζούσαν, επομένως, με τον φόβο των ανθρώπων και έκαναν τα πάντα για να κρατάνε τους πολίτες χαρούμενους, παρουσιάζοντας τους εαυτούς τους ως δημοσίους υπαλλήλους οι οποίοι εργάζονταν ακούραστα για κοινό συμφέρον.

Οι άνθρωποι δεν ζούσαν τόσο με τον φόβο των Αυτοκρατόρων, όμως. Ήταν συχνά ασεβείς και χωρίς πίστη στο πρόσωπό τους. Λεκτικά προσέβαλλαν τον Αυτοκράτορα δημοσίως, ακόμη και εν παρουσία του, και αγνοώντας τους νέους νόμους που δεν τους άρεσαν. «Η Βυζαντινή ιστορία αφθονεί σε περιπτώσεις ανδρών και γυναικών που αρνήθηκαν να υπακούσουν στις εντολές του Αυτοκράτορα, τις περισσότερες φορές για θρησκευτικούς λόγους», γράφει ο Κος Καλδέλλης. Με μια μόνο εξαίρεση, οι λαϊκές εξεγέρσεις πετύχαιναν εξαναγκάζοντας Αυτοκράτορες να κάνουν παραχωρήσεις αλλιώς θα καθαιρούνταν. Η μόνη εξαίρεση στην χιλιόχρονη ιστορία της Αυτοκρατορίας ήταν η Στάση του Νίκα το 532 μ.Χ., όταν ο Ιουστινιανός ο Μέγας, μετά από παρότρυνση της Αυτοκράτειρας Θεοδώρας, έστειλε στρατιώτες οι οποίοι κατέσφαξαν και δολοφόνησαν τον κόσμο που είχε μαζευτεί στον Ιππόδρομο για να αναγορεύσει καινούριο Αυτοκράτορα. (Υπήρχαν προηγούμενες περιπτώσεις τέτοιας κτηνωδίας, αλλά σταμάτησαν μετά την Δεσποτεία του 3ου και του 4ου αιώνα.)

Δυσκολότερο για τους μοντέρνους Δυτικούς είναι να εκτιμήσουν την σχέση/διαφορά μεταξύ των Αυτοκρατορικών Αρχών και των νόμων της Αυτοκρατορίας. Οι Ρωμαίοι όλων των ηλικιών ήταν υπερήφανοι για τον σεβασμό τους στον νόμο, ο οποίος συνδεόταν στενά με την πίστη τους στο κοινό καλό, και ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά της Ρωμαιοσύνης/Ρωμηοσύνης (ότι πίστευαν περισσότερο από άλλα έθνη). Οι Αυτοκράτορες τους, επίσης, ήταν υποχρεωμένοι να σέβονται τους νόμους, όμως δεν υπήρχε νόμος που δεν μπορούσε να αλλάξει. Στα Δυτικά μάτια, αυτό έκανε τον αυτοκράτορα, όχι απλά δικτάτορα οπού ο λόγος του ήταν νόμος, αλλά έναν χωρίς όρια δικτάτορα –έναν απόλυτο μονάρχη.

Αυτή η κοινή Δυτική οπτική βασίζεται λιγότερο στο «Βυζάντιο» και περισσότερο στην «Νέα Απολυταρχία» της πρώιμης μοντέρνας Δύσεως, η οποία αναπτύχθηκε νωρίς από Δυτικούς πρίγκιπες οι οποίοι αξίωναν την «εθνική ανεξαρτησία» τους ενάντια στους ισχυρισμούς και τις απαιτήσεις του Πάπα. Με την Θρησκευτική Μεταρρύθμιση, αυτές οι ιδιόμορφες Δυτικές αξιώσεις για «εθνική ανεξαρτησία» έγιναν πιο επείγουσες και επιτακτικές, παράγοντας Καθολικές και Προτεσταντικές δικαιολογίες για την «ελέω Θεού Βασιλεία», σύμφωνα με τις οποίες ο Βασιλιάς, ως δεσπότης, δεν είναι υπόλογος παρά μόνον στον Θεό. Για τον Γάλλο Καθολικό Ζακ Μπενίν Μποσσυέ, ο βασιλέας ενσαρκώνει το κράτος: «Το κράτος είναι στο πρόσωπο του Πρίγκιπα», θα γράψει, ενώ ο Βασιλιάς της Γαλλίας Λουδοβίκος ΙΔ᾽ θα πει: «το κράτος είμαι εγώ».

Ενάντια στην «Νέα Απολυταρχία» ήρθαν ανταπαιτήσεις για υποβολή του Βασιλέως σε άλλους ηγεμόνες: το κοινό δίκαιο, φυσικό δίκαιο, Συντάγματα γραπτά ή άγραφα, η βούληση των ανθρώπων. Η συνεχής θρησκευτική και πολιτική διαμάχη οδήγησε τους Δυτικούς προς αντίθετους πόλους του πολιτικού ιδεαλισμού, φέρνοντας τον Μοναρχικό ιδεαλισμό του Θείου δικαίου ενάντια στην αντί-μοναρχική Πολιτεία που την συνέλαβαν με διάφορες μορφές. Τα επιχειρήματα υπέρ της τελευταίας σήμερα μας είναι πιο οικεία. Οι Εθνοπατέρες μας επωφελήθηκαν από όλα αυτά, χωρίς να λαμβάνουν υπόψιν τους τη συνοχή και χωρίς να έχει πραγματικά λυθεί το πρακτικό ή θεωρητικό πρόβλημα της περιορισμένης κυριαρχίας. Γιατί εάν οι άνθρωποι είναι πραγματικά κυρίαρχοι, τί είναι αυτό που θα μας προστατεύσει από την δημοκρατική απολυταρχία , αφού οι άνθρωποι αποφασίζουν τί νόμους θα κάνουν, τί δικαιώματα θα σεβαστούν, και ακόμη πώς να διαβάσουν-ερμηνεύσουν το Σύνταγμα; Ποιος είναι αυτός που θα πει στους ανθρώπους ότι κάνουν λάθος, και ποιος θα τους σταματήσει όταν αυτοί δεν ακούνε;

Οι Βυζαντινοί ποτέ δεν μπήκαν στον κόπο να κάνουν τέτοιου είδους ερωτήσεις γιατί ποτέ δεν χρειάστηκε. Η ανησυχία τους δεν ήταν η πηγή της κυβερνήσεως -κυριαρχίας-, αλλά, λέει ο Κος Καλδέλλης, ο σκοπός της κυβερνήσεως. Συνεπώς δεν ήταν απολυταρχικός ο Αυτοκράτωρ. Τον ήξεραν, ήταν ένας κοινός θνητός και ένας αμαρτωλός που λογοδοτούσε τόσο στον Θεό όσο και στην Πολιτεία. Δεν πίστευαν στην Θεία εξουσία («εξουσία ελέω Θεού»).

Πίστευαν ότι ο Θεός χειροτονούσε κυβερνώντες ως «εκδικητές για να εκτελέσουν την οργή εναντίον αυτών που πράττουν το κακό» (Ρωμ. 13:4), αλλά πίστευαν, επίσης, ότι ο Θεός συχνά καθαιρούσε κυβερνήτες για τους δικούς Του λόγους. Είχαν μπει στον πειρασμό πολλοί άνθρωποι να πιστέψουν στο βασιλικό αίμα, αλλά αυτό δεν τους εμπόδιζε να διώξουν ανίκανους Αυτοκράτορες που ήταν «γεννημένοι στα πορφυρά». Και αν οποιοσδήποτε Αυτοκράτορας δήλωνε ότι «το κράτος είμαι εγώ», όλοι θα τον θεωρούσαν τρελό κι ανόητο.

Χωρίς μοναρχικές ιδέες, οι Βυζαντινοί ποτέ δεν χρειάστηκαν κάποιο αντί-μοναρχικό ιδανικό. Ποτέ δεν είχαν απολυταρχικά φυσικά δικαιώματα ή Ρωμαϊκούς νόμους ή ακόμη και απολυταρχικούς Ρωμαίους. Επίσης, ήταν απλά θνητοί και αμαρτωλοί, και αυτό που είχε μεγαλύτερη σημασία ήταν το καλό της Πολιτείας, όχι η βούληση των ανθρώπων. Βέβαια η θέλησή τους δεν ήταν η μόνη βούληση που είχε σημασία: υπήρχε το θέλημα του Θεού που εξεταζόταν, και ο Θεός γινόταν αντιληπτός συχνά ως αυτός που θα δώσει στους ανθρώπους όχι αυτό που ήθελαν αλλά αυτό που χρειάζονταν. Ασχολούταν με τους ανθρώπους, όχι σύμφωνα με τις σταθερές αρχές της δικαιοσύνης, αλλά με τρόπους που θα ήταν οι καλύτεροι για την σωτηρία της ψυχής τους. Ο Βυζαντινός όρος για αυτό ήταν η «οικονομία» (ενν. το Μυστήριο της Θείας Οικονομίας), και εξακολουθεί να είναι σημαντική πτυχή της Ορθόδοξης Χριστιανικής ποιμαντικής θεολογίας.

 

Η Βυζαντινή προσέγγιση στην πολιτική ήταν παρομοίως «οικονομική». Ο υπέρτατος νόμος ήταν η ασφάλεια της Κοινοπολιτείας. Οτιδήποτε άλλο ήταν προς συζήτησιν. Η Θεία εγγύηση του Αυτοκράτορος ως «εκδικητή του κακού» ήταν κατανοητή στην λογική ότι θα μείωνε το κακό, δεν θα το εξάλειφε. Επιτράπηκαν προσαρμογές για «την ανθρωπότητα, την κοινή λογική και την δημόσια ωφέλεια» με τα λόγια του Ιουστινιανού, με την αντίληψη ότι ορισμένα κακά δεν είναι εύκολο να εξαλειφθούν. Οι Χριστιανοί Αυτοκράτορες ήταν, επομένως, απρόθυμοι να απαγορεύσουν ορισμένα δεινά που καταδικάζονταν από την Εκκλησία αλλά ήταν δημοφιλή στους ανθρώπους όπως η δουλεία, η πορνεία, η πορνογραφία, και οι μονομαχίες.

♦♦♦

Ο Κος Καλδέλλης παραδέχεται ότι η Χριστιανική διδασκαλία υποστήριζε την Βυζαντινή Πολιτεία που στόχευε στο κοινό καλό, και ο ίδιος θεωρεί το Χριστιανικό Βυζάντιο πιο ρεπουμπλικανικό (κοινοτιστικό) από τις δύο προηγούμενές του φάσεις –του Υπατικού και του Δεσποτάτου. Αλλά στην προσπάθειά του να υποστηρίξει μια Βυζαντινή ιστορία αντίθετη στην συμβατική Θεοκρατική αντίληψη, ο ίδιος σφάλλει προς την αντίθετη κατεύθυνση προς μια ουσιαστικά κοσμική ανάγνωση. «Η Ρωμαϊκή Πολιτεία ήταν μόνο τυχαία Χριστιανική» γράφει, και το αποτέλεσμα ήταν μια θεμελιωδώς κοσμική μοναρχική Πολιτεία «μεταμφιεσμένη, για την ίδια και για τους άλλους, ως αυτοκρατορική Θεοκρατία». Οι Βυζαντινοί ήταν μπερδεμένοι, έμπαιναν σε αντικρουόμενους τρόπους σκέψεως και κινούνταν, ανάλογα με την κατάσταση, ανάμεσα στην κοσμική και την θρησκευτική σκέψη. Ο πραγματισμός τους και οι ρεπουμπλικάνοι ήταν και οι δύο προϊόντα της κοσμικής σκέψεως, σε αντίθεση με τον ιδεαλισμό και τον ιμπεριαλισμό του Χριστιανισμού.

Εδώ η εξάρτηση του Κύριου Καλδέλλη με τις σύγχρονες Δυτικές αντιλήψεις του Χριστιανισμού έρχονται σε επαφή με την ανάλυσή του. Γράφει, για παράδειγμα, ότι η κοσμική είναι μια θεμελιώδης κατηγορία της Χριστιανικής σκέψεως. Αυτό είναι αναμφισβήτητα πραγματικότητα του Δυτικού Χριστιανισμού, η οποία είναι επιρρεπής να διακρίνει κάθετα ανάμεσα σε κατηγορίες ιερού και βέβηλου, φυσικού και υπερφυσικού, κληρικών και λαϊκών, θρησκευόμενων και κοσμικών κληρικών, πνευματικού άρχοντος και παροδικού άρχοντος, η πόλη του Θεού και η πόλη του ανδρός. Αλλά προφανώς αυτή η αλήθεια δεν είναι της Ορθοδοξίας. Οι Ορθόδοξοι δεν έχουν ακριβές Θεολογικό ισοδύναμο του «κοσμικού» και πιστεύουν ότι οι Καθολικοί κάνουν πάρα πολλά από τις παραπάνω κατηγορίες.

Η χρήση του «κοσμικού» από τον Κύριο Καλδέλλη είναι ακόμη πιο μακριά από την Ορθόδοξη σκέψη. Φαίνεται να περιορίζει την Ορθόδοξη σκέψη στον στοχασμό σχετικά με την Ορθόδοξη θρησκεία, και σαν σε όλους τους άλλους στοχασμούς να μην είναι Χριστιανική και ως εκ τούτου «κοσμική». Έτσι, όταν αποδίδει μια Βυζαντινή πηγή την νίκη στην Θεϊκή παρέμβαση, σκέφτεται θρησκευτικά, ενώ όταν η ίδια πηγή αποδίδει την νίκη σε κάποιον ανώτερο στρατηγό σκέφτεται κοσμικά. Ο Κος Καλδέλλης, επομένως, δεν μπορεί να αντιληφθεί πώς οι Βυζαντινοί Χριστιανοί μπορούσαν να συμβιβάσουν την εναπόθεση ενός Αυτοκράτορος από τους ανθρώπους με την χειροτονία αυτού του Αυτοκράτορος από τον Θεό. Μπορεί μόνον να τους αντιληφθεί ως αντιφατικούς –και πιο σωστά, πιο κοσμικούς από Χριστιανούς.

Παραδόξως, ο Κύριος Καλδέλλης, θεωρεί τον Ζαν-Ζακ Ρουσσώ ως τον Δυτικό θεωρητικό που βρίσκεται πλησιέστερα στην Βυζαντινή παράδοση, επικαλούμενος αποσπάσματα από το Κοινωνικό συμβόλαιο που του ακούγεται κάπως Βυζαντινό. Ο Ρουσσώ ορίζει την Πολιτεία ως «οποιοδήποτε κράτος που κυβερνάται μέσω των νόμων, ανεξαρτήτως της μορφής της διοικήσεως». Αυτός εκχωρεί την κυριαρχία στον λαό και φτιάχνει κυβέρνηση. Και τονίζει την σημασία της ηθικής συναινέσεως και υποστηρίζει την ανάγκη για μια αστική θρησκεία. Όταν γράφει ότι οι σημαντικότεροι νόμοι δεν είναι αυτοί που είναι γραπτοί, αλλά αυτοί «που βρίσκονται στην καρδιά των πολιτών», ο Κύριος Καλδέλλης λέει, «ο Ρουσσώ αποκαλύπτεται ως κλασικός κι όχι ως σύγχρονος στοχαστής».

Αυτή μάλλον είναι μια επιφανειακή ανάγνωση του Ρουσσώ. Το Βυζάντιο ήταν μια αληθινή, ιστορική πραγματικότητα -συγκεκριμένοι άνθρωποι, με συγκεκριμένο παρελθόν, θρησκεία, και νομική, πολιτική και πολιτισμική παράδοση- ενώ η Πολιτεία του Ρουσσώ είναι μια ακόμη μοντέρνα Δυτική θεωρητική άποψη, βασισμένη πολύ στην μη-Ρωμαϊκή, μη-Χριστιανική και μη-Βυζαντινή αντίληψη της ανθρώπινης φύσεως και ιστορίας. Στην θεωρητική του Πολιτεία, όλα τα θέματα αξίας που καθορίζουν το κοινό καλό διευθετούνται μέσω της «γενικής βουλήσεως», η οποία δεν δεσμεύεται από καμία θρησκεία, παράδοση, θεσμό, Σύνταγμα, συμβόλαιο ή ακόμη και την πραγματικότητα. Οι άνθρωποι είναι ελεύθεροι να χτίσουν έναν νέο πολιτισμό όπως αυτοί τον θέλουν: απλά χρειάζονται έναν φωτισμένο νομοθέτη να τους δείξει το πώς. (Ο Ρουσσώ είδε τον εαυτό του σε αυτόν τον ρόλο και πραγματικά προσέφερε την βοήθειά του στην επανάσταση της νομοθεσίας στην Πολωνία και στην Κορσική.)

Αλλά αυτό που βλέπει ο Κύριος Καλδέλλης στον Ρουσσώ -η ιδέα ότι οι άνθρωποι που εκφράζουν την βούλησή τους στον Βυζαντινό τρόπο, εδραιώνουν την κυριαρχία τους πάνω από την κυβέρνηση εξωδικαστικά- είναι ο λόγος που ο Ρουσσώ εξακολουθεί να συναγωνίζεται τον Μαρξ ως ο σημαντικότερος προφήτης της προόδου, και ο λόγος που οι προοδευτικοί ακαδημαϊκοί μπορούν να πιστεύουν ότι μπορούν να εναγκαλιστούν τις αναδιατυπώσεις του Κύριου Καλδέλλη για το ότι οι Βυζαντινοί ήταν κοσμικοί δημοκράτες. Ο Κύριος Καλδέλλης δείχνει ότι η δημοκρατία μπορεί να εννοηθεί με διαφορετικό τρόπο σε διαφορετικούς ανθρώπους. Στην Αμερική, οι συντηρητικοί την εννοούν ως ομαλές εκλογές και αυστηρή τήρηση του γραπτού νόμου και των νομικών κατασκευών., αλλά για πολλούς προοδευτικούς Αμερικάνους σημαίνει δημόσιες διαδηλώσεις, πολιτική ανυπακοή και συντονισμένος εκφοβισμός. Η αριστερά την αντιλαμβάνεται ως την βούληση των ανθρώπων οι οποίοι αφού μόνοι τους αποφασίζουν για το κοινό καλό, τότε η υψωμένη γροθιά δείχνει μια καλύτερη εκτίμηση του καλού από το σήκωμα των χεριών, όταν το σύστημα αποτυγχάνει να τους ικανοποιήσει, και τότε κάποιοι άνθρωποι θα εξεγερθούν και κάποιοι άλλοι όχι.

 

*Ο Brian Patrick Mitchell είναι συγγραφέας του βιβλίου «Eight Ways to Run the Country» και αρχιδιάκονος της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Αμερική.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στην παρακάτω ιστοσελίδα:  http://www.theamericanconservative.com/articles/byzantine-empire-or-republic/

ΠτΔ: Αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε με το αίμα μας την ακεραιότητα της πατρίδας

«Ναι μεν δεν διεκδικούμε από κανέναν κάτι που δεν μας ανήκει, πλην όμως εμείς οι Έλληνες είμαστε αποφασισμένοι, χωρίς οιονδήποτε συμβιβασμό, να υπερασπισθούμε με το αίμα μας την ακεραιότητα της Πατρίδας και την κυριαρχία της, με βάση το σύνολο του Διεθνούς Δικαίου».

Αυτό το μήνυμα που έστειλε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος από τη Νάουσα, με την ευκαιρία της 194ης επετείου του Ολοκαυτώματος της πόλης από τα τουρκικά στρατεύματα.
Ο κ. Παυλόπουλος χαρακτήρισε εξαιρετική τιμή την ανακήρυξη του ως επίτιμου δημότη Νάουσας, δήλωσε ότι εμπνέεται από τη συγκλονιστική θυσία των υπερασπιστών της Νάουσας και σημείωσε: «Η επανάσταση κατά του αιμοσταγούς τουρκικού ζυγού στη Νάουσα και η ηρωική αντίσταση των υπερασπιστών της συνθέτει μιαν από τις πιο λαμπρές σελίδες της ιστορίας της Εθνεγερσίας του 1821. Κατά την πολιορκία της Νάουσας, το «Ελευθερία ή Θάνατος» τέθηκε στους πολιορκούμενους, από την εξέλιξη των πραγμάτων, ως γνήσιο υπαρξιακό δίλημμα. Κι αυτοί συνειδητώς επέλεξαν τον Θάνατο, νοηματοδοτώντας δια της θυσίας τους την έννοια και την αξία της Ελευθερίας ως υπέρτατου αγαθού του Ανθρώπου. Μια από τις πιο χαρακτηριστικές εκφάνσεις της θυσίας αυτής υπήρξεν η απόφαση των νέων γυναικών να πέσουν στον καταρράκτη της γέφυρας της Αράπιτσας για να μην ατιμασθούν από τους Τούρκους. Απέδειξαν, έτσι, ότι η ζωή του Ανθρώπου δεν έχει νόημα παρά μόνον όταν αυτός, υπό καθεστώς ελευθερίας και αυτοδιάθεσης, μπορεί να υπερασπισθεί την αξία του και ν’ αναπτύξει ελευθέρως την προσωπικότητά του. Το πόσο σημαντική υπήρξεν η Επανάσταση στη Νάουσα, η οποία οδήγησε στο Ολοκαύτωμα, αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι, για την συνεισφορά της στον Αγώνα απελευθέρωσης από τον τουρκικό ζυγό, η Νάουσα είναι η μόνη Πόλη που φέρει τον τίτλο «Ηρωική», με Διάταγμα του 1955».

Ο δήμαρχος της Νάουσας Νικόλαος Κουτσογιάννης απένειμε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το μετάλλιο της πόλης και τον ανακήρυξε επίτιμο δημότη. Χαρακτήρισε τον κ Παυλόπουλο «θεματοφύλακα της ελληνικής Δημοκρατίας και ως τον άνθρωπο ο οποίος ενσαρκώνει όλες τις ελπίδες των Ελλήνων για ταχεία Ανάσταση».

Στη τελετή παραβρέθηκαν ο υφυπουργός παρά τον πρωθυπουργώ Τέρενς Κουίκ, η βουλεύτρια τουΣΥΡΙΖΑ Φρόσω Καρασαρλίδου, ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ο περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο αντιπεριφερειάρχης Ημαθίας Κώστας Καλαϊτζίδης, πρώην βουλευτές και εκπρόσωποι των εκκλησιαστικών και στρατιωτικών αρχών.

Προηγουμένως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρακολούθησε την επίσημη δοξολογία στην οποία χοροστάτησε ο μητροπολίτης Παντελεήμων.

Στη συνέχεια μετέβη στον τόπο της θυσίας νέων γυναικών της Νάουσας που προτίμησαν να πέσουν με τα παιδιά τους στον καταρράκτη του ποταμού Αράπιτσα για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων, την Κυριακή του Θωμά (22 Απριλίου) του 1822, όταν η επανάσταση των Ναουσαίων καταπνίγηκε στο αίμα και η πόλη καταστράφηκε.

Εκεί, στον τόπο της θυσίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έριξε στεφάνι στον ποταμό Αράπιτσα, έγινε αναπαράσταση της θυσίας των γυναικών, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή και τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών, Ανθρωπιστικών Επιστημών και Τεχνών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ηλίας Κοσκουβέλης.

Στη συνέχεια ο κ. Παυλόπουλος κατέθεσε στεφάνι στο Μνημείο των 1.241 Νεομαρτύρων.

Οι εορταστικές εκδηλώσεις κορυφώνονται με την παρέλαση στρατιωτικών και πολιτικών τμημάτων (μαθητές, πολιτιστικοί σύλλογοι) ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας.

Οι ακτιβιστές της ομάδας «ΔΙ.ΑΣ.»

«Απο χειρονομίες με μικρή κίνηση, μα γιγάντιο αντίκτυπο, επιβιώνει μέσα μας ο παράδεισος.»

 

Στην χώρα μας πολλές φορές κοιτάμε το αξίωμα, ξεχνώντας τον άνρθωπο πίσω από τη στολή. Αμελώντας πολλές φορές την ανρθώπινη φύση του και ταυτίζοντάς τον αυστηρά, στο κρατικό μηχανισμό.

Ενδεχομένως αυτό να μην γίνεται πάντοτε άδικα. Στην Ελλάδα η αστυνομία έχει χρησιμοποιηθεί πολλές φορές σαν μέσο βίαιης καταστολής παρά ως το πρόσωπο που διαφυλάτει την τάξη, την ειρήνη και παρέχει ασφάλεια.

Πίσω από το «πρόσωπο του καθήκοντος», το ανθρώπινο πρόσωπο της αστυνομίας, όπως είναι φυσικό, έχει τις δικές του πληγές. Και παρότι η δουλειά του δεν είναι να δέχεται πέτρες, βρίσκεται στο πόστο του κάθε μέρα. Και το γεγονός ότι η θέση του είναι στους δρόμους, του δίνει ένα προβάδισμα στην καλύτερη κατανόηση του κοινωνικού παραγκονισμού, που βιώνουν οι άστεγοι συνάθρωποί μας, στα φιλόξενα παγκάκια, στα πάρκα, στις στοές των καταστημάτων.

nomosnews.gr (1)

Όταν ο άνθρωπος υπερβαίνει του καθήκοντος, δημιουργούνται, προς τιμή μας, Μ.Κ.Ο όπως οι «ΔΙ.ΑΣ. in action». Και από τα δικά τους χέρια έχουν περάσει κουβέρτες, τρόφιμα, διάφορα άλλα αντικέιμενα και φυσικά, η διάθεση να ανταλλάξουν δυο κουβέντες με αυτούς που το έχουν ανάγκη. Οι ίδιοι δηλώνουν αποστασιοποιημένοι από πολιτικά κόμματα και συνδικαλισμούς. Τους εκφράζει μονάχα η αλληλεγύη.

Πράγματι, η μικρή κοινωνία μας έχει ανάγκη Μ.Κ.Ο σαν και αυτή. Διότι, όσο λυπηρό και αν φαντάζει, για πολλούς έλληνες δεν έχει απομείνει καμιά πηγή ελπίδας, παρά μόνο το τι μπορούε να τους προσφέρουμε εμείς. Και κανείς μας δεν γνωρίζει πόσο άραγε το προσμένουν.

Το παίδεμα με τη γλώσσα

Το παίδεμα με την γλώσσα -και δη την ελληνική- μπορεί να το ψηλαφίσει ως πραγματικότητα ο καθένας μέσα στην ελληνική ιστορία.

γράφει ο Νίκος Κορωναίος*

Πλήθος τα παραδείγματα που προσφέρουν κατατοπιστικό περίγραμμα της αντίληψης των ομιλούντων περί αυτής αλλά και την δυναμική επιρροή της μέσα στην ιστορία των συμβόλων,που συνοψίστηκε από έναν από τους αναρίθμητους εραστές της (καν’τε μου την χάρη και κρατήστε το «εραστής»,βοηθάει στην συνέχεια):

«Είμαστε οι μόνοι σ’ ολόκληρη την Ευρώπη που έχουμε το προνόμιο να λέμε τον ουρανό “ουρανό” και τη θάλασσα “θάλασσα” όπως την έλεγαν ο Όμηρος και ο Πλάτωνας πριν δυόμισι χιλιάδες χρόνια».

Φυσικά οι απαιτητικότεροι αναγνώστες του κειμένου αυτού ίσως θα έμεναν μετέωροι με αυτήν την φράση του Ελύτη, πιθανώς επειδή δε προσφέρει σαφή προσδιορισμό των αιτιών που καθιστούν προνόμιο το γεγονός ότι η λέξη «ουρανός» και «θάλασσα» προφέρεται (με ηχητικές παραλλαγές) δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Αλήθεια, γιατί ένας άνθρωπος όπως ο Ελύτης, που πέρασε την ζωή του «κλεισμένος σε 50 τετραγωνικά παλεύοντας με τη γλώσσα», επιτέλους δεν το εξηγεί σε εμάς που αποτελούμε την ευρεία ά-σχημη (ασχημάτιστη) και ατροφική γλωσσικά μάζα, μιλώντας τη γλώσσα που μας αρέσει να ακούμε, την «επιστημονική», την στυγνά «αιτιοκρατική», αυτή δηλαδή που διδαχθήκαμε λίγο πολύ στο σχολείο (και που δεν έχει σχέση με επιστήμη), παραιτημένοι από κάθε δυνατότητα να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να γνωρίσει και άλλου είδους «συμβολική» (όπως αυτή που προσφέρει η τέχνη) και να ασχοληθεί με την περιπετειώδη έρευνα της νοηματοδότησης της ζωής που προδίδεται μέσα από το έργο του εκάστοτε δημιουργού; (Αλήθεια,μας απασχολεί το γεγονός ότι κάθε καλλιτεχνική δημιουργία εικονίζει, λίγο έως πολύ, φανερά ή πιο κρυφά, την αντίληψη του δημιουργού για τον άνθρωπο, το νόημα της παρουσίας του στον κόσμο, έμμεσα δηλαδή την στάση του απέναντι στον θάνατο; Ότι η τέχνη είναι διαφορετική γλώσσα να περιγράψει κανείς την πραγματικότητα; Ίσως όμως αυτά είναι υπερβολικές απαιτήσεις σήμερα που «ο κόσμος καίγεται»).

Ο Ελύτης, όπως και κάθε καλλιεργημένος άνθρωπος (όχι απαραίτητα «σπουδαγμένος»), μέσα από την εκφραστική οδό που επιλέγει, τολμά να εκθέσει τον εαυτό του ως «εραστή» της γλώσσας, υιοθετώντας δηλαδή την μοναδικώς αναγκαία «ιδιότητα» που χρειάζεται κάποιος σήμερα στην Ελλάδα για να προταστευτεί από την γλωσσική καταστροφή που βιώνουμε. Αλλιώς να υπερασπίσει τι και γιατί; Γιατί να σωθεί η ελληνική γλώσσα; Για να αντισταθούμε γλωσσικά στην σαρωτική παγκοσμιοποίηση (ενώ σε όλα τα επίπεδα -οικονομία, τέχνη, πολιτική- έχουμε υποκύψει) έτσι από πείσμα; Για να μην είμαστε όλοι «ίδιοι» (σήμερα που μόνο την ενδυμασία να εξετάσει κανείς, καταλαβαίνει εύκολα πως οι διακρίσεις υποβιβάζονται στην βάση αμιγώς οικονομικών κριτηρίων που χωρίζουν οικονομικά εύρωστους από οικονομικά ασθενείς, χωρίς την παραμικρή υποψία ότι η ενδυμασία λειτουργεί και εκείνη στην οικοδόμιση ενός «προσωπικού ιδιωματισμού», ενταγμένου ομαλά στην απεικόνιση ενός συνολικού πολιτισμού πάνω στην ύλη,το ύφασμα);

Οι τυχόν στέρεες απαντήσεις θα έχουν μάλλον ερωτικές προϋποθέσεις. Εικονογραφώντας, δεν είναι δυνατόν να υπερασπιστεί κανείς  την ελληνική γλώσσα αν δεν έχει αγαπήσει την απεριόριστη δυνατότητα γλωσσικών συνθέσεων που προσφέρει, τον εκφραστικό πλουραλισμό της που την συνδέει άμεσα με την σκέψη. Πολύ συγκεκριμένα: Μαθαίνοντας κάποιος την λέξη «επιθυμία» όπως μαθαίνει την λέξη «desire», δηλαδή απλώς και μόνο απομνημονεύοντάς την και συνηθίζοντας στην διατύπωσή της στον καθημερινό λόγο,χάνει την δυνατότητα να στοχαστεί πάνω στην λέξη (γλώσσα): Να καταλάβει ότι αποτελείται από συνθετικά (επι-θυμός) και να αρχίσει να εργάζεται αντικαθιστώντας τα με άλλα και αναδημιουργώντας σημασίες και λέξεις, δηλαδή  να ανακαλύπτει και να οικειοποιείται την γλώσσα, βεβαιώνοντας βαθμιαία τον εαυτό του ότι η απομνημόνευση (παρα την αδιαμφισβήτητη σημασία της για την εγκεφαλική ανάπτυξη) δεν είναι μονόδρομος για την γνώση-γνωριμία ενός «κόσμου», ειδικά αν δεν επέμβει η κριτική επεξεργασία, η δοκιμή, η δημιουργική σκέψη (η «κατασκευή» που λέει και ο Μπαμπινιώτης).

Πώς είναι δυνατόν να δεχθεί ένας εραστής του κόσμου της ελληνικής γλώσσας, την εργαλειακή της υποβάθμιση (την τερατωδώς ειλημμένη απόφαση να πλεονάσουν οι συνταγές μαγειρικής, ή οι οδηγίες χρήσης του κλιματιστικού στα βιβλία των μικρών Ελλήνων μαθητών, απουσία πληθώρας ελληνικών κειμένων έμπρακτα αναγνωρισμένων ως κορυφαίων καταθέσεων του παγκοσμίου γραπτού λόγου), όταν έχει επιτρέψει στον εαυτό του να υποψιαστεί ότι η γλώσσα δεν είναι μονάχα αντικείμενο της  χρηστικής εργαλειοθήκης του ενός που xρησιμοποιείται για την επικοινωνία με τους άλλους ή για την διατύπωση οδηγιών (μαγειρικής-μηχανικών κατασκευών), αλλά και φορέας πολιτισμού; Αλήθεια, συνειδητοποίησαν οι συγγραφείς των περιβόητων σχολικών βιβλίων ότι όταν προφέρουν την λέξη «αλήθεια», παραπέμπουν ετυμολογικά στην «αποκάλυψη» (την μη απόκρυψη-λήθη) εγκεντριζόμενοι ασυνείδητα σε μία ολόκληρη γνωσιοθεωρητική στάση που γεννήθηκε και άνθισε στον τόπο αυτό (από τον αρχαίο κόσμο μέχρι τους Έλληνες πατέρες της εκκλησίας) κατά την οποία η αλήθεια δεν κατακτάται στην πληρότητά της νοητικά, αλλά αποκαλύπτεται (όχι με υπερφυσικό βέβαια τρόπο, με κάποιον «μαγικό φωτισμό», αλλά όταν η ίδια κληθεί σε σχέση-γνωριμία από τον ερωτώμενο) και άρα ο αναζητητής μπορεί να την γνωρίσει μονάχα σχετιζόμενος (με τον κόσμο, τα πράγματα, τους ανθρώπους κλπ); Αυτή η στάση βέβαια τρύπωσε και στην καθημερινή ζωή/πρακτική άρα και στην γλώσσα, οπότε οι μη ειδικοί που δεν την μελετούμε επιστημονικά ίσως την έχουμε γευτεί εμπειρικά (άσχετα αν το έχουμε καταλάβει ή όχι). Πώς είναι δυνατόν  κανείς να διδάσκει τέτοια γλώσσα με συνταγές μαγειρικής, αγνοώντας αντίστοιχες πτυχές της; Είναι δυνατόν, αν δεν έχει γίνει εραστής της.

Πώς δεν μεθάει ο εραστής της γλώσσας όταν εντοπίσει πως τα εκφραστικά μονοπάτια που προσφέρει αυτή η γλώσσα,η κλήση για δημιουργική επαφή μαζί της σε συνδυασμό με την «ακομπλεξάριστη» ανοιχτωσιά της, της χαρίζουν το προτέρημα να αφομοιώνει δημιουργικά, ξένα στοιχεία για να εκφράσει αυτό που την ενδιαφέρει; Πώς είναι δυνατόν με λίγα λόγια η ελληνική ποίηση να μπορεί να εκφράσει παραδείγματος χάριν την διαχρονικά σωσμένη ελληνική αντίληψη περι «ιερού» εντάσσοντας ομαλά τον (ξένο καθ’όλα) υπερρεαλισμό στην στιχουργική (Ελύτης) και να διακρίνεται αισθητά στην παγκόσμια κοινή γνώμη; Η ίδια έκπληξη και ως προς το ελληνικό λεξιλόγιο που αγκάλιασε τα ξένα στοιχεία, η αφομοιωτική του ισχύς ως τεκμήριο δημιουργικότητας και άρα εγγύηση ιστορικής παρουσίας.

Ή  αυτά και άλλα τόσα ή άλλα λόγια να αγαπιόμαστε. Το παίδεμα με την γλώσσα είναι μία πορεία ανοιχτή προς τον καθένα (άσχετα αν δε φωτίζεται από την πολιτική «ηγεσία»). Πορεία σίγουρα καρποφόρα, και σήμερα μόνο η ικανοποίηση στο πρόσωπο του αναζητητή μοιάζει να μπορεί να πείσει και άλλους να την περπατήσουν. Σχηματικά: Mέ έναν ανέραστο γλωσσικά δάσκαλο αλλά έναν γλωσσικά εραστή γονιό (ή το αντίστροφο), μπορεί και στο μικρό παιδί να δημιουργηθεί κάτι, ο ποιοτικός «ψυχικός χώρος» μέσα στον οποίο θα καλλιεργηθεί πρωτίστως η αγάπη για την γλώσσα. Η μοντέρνα γλωσσολογία μας βεβαιώνει ότι η γλώσσική συμπεριφορά «αναδύεται» (Εarly Εmergent Literacy) αναλογικά με τα περιβάλλοντα στα οποία μεγαλώνει ο άνθρωπος της βρεφικής-πρώτης παιδικής ηλικίας. Ο άνθρωπος εισέρχεται δηλαδή στην γλώσσα όπως εισέρχεται στην ζωή-μιμούμενος και αβίαστα. Έτσι και στην αγάπη για την γλώσσα, προσθέτουμε εμείς. 

* Ο Νίκος Κορωναίος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1993 και μεγάλωσε στον Πειραιά. Σπούδασε Παιδαγωγικά στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε περιστασιακά σε σχολεία ως δάσκαλος και σε θέατρα ως μουσικός. Από το ευρύ φάσμα που προσφέρει η Παιδαγωγική ως χώρος, επικεντρώθηκε στην  Διδακτική.

‘Μαθήματα Ευρωπαϊκής συμπεριφοράς στους πρόσφυγες’

Υπάρχουν διάφορα πράγματα για τα οποία θα ήταν προτιμότερο να τα γνωρίζουμε σαν –κακόγουστα ίσως- αστεία, παρά ως πραγματικότητα. Εν προκειμένω, η πρόταση αυτή αφορά τη στάση της Νορβηγίας, την οποία αποφάσισε να υιοθετήσει και το Βέλγιο, στους εισερχόμενους πρόσφυγες, στους οποίους θα παραδίδονται μαθήματα συμπεριφοράς, ώστε να φέρονται με σεβασμό στις γυναίκες.

Έχει γίνει γνωστό, ότι την αφορμή για την απόφαση αυτή, την έδωσε ο ογκώδης αριθμός σεξουαλικών επιθέσεων και παρενοχλήσεων σε κοπέλες στη Γερμανία, (Κολονία και Βερολίνο) από αιτούντες άσυλο μετανάστες. Είναι επίσης γνωστό, το ότι το «Προσφυγικό» συνιστά πρόβλημα και μάλιστα μείζον. Οφείλουμε να το αναγνωρίσουμε αυτό. Αλλά ανεξαρτήτως των πολιτικών και κοινωνικών μας πεποιθήσεων, οφείλουμε πρώτα στους εαυτούς μας να είμαστε δίκαιοι με τους ανθρώπους. Το ζήτημα ασφαλώς και είναι λεπτό, μα όχι δύσκολο να το καταλάβει κανείς. Εάν ένας άνθρωπος θέλει να συμπεριφερθεί με κακία, θα το κάνει. Είτε τον «διδάξει» η Ευρώπη αλλιώς, είτε όχι. Ασφαλώς και η κουλτούρα και ο τρόπος ζωής των προσφύγων, διαφέρουν από τα Ευρωπαϊκά δεδομένα. Μα τόσο η καλοσύνη όσο και η κακία είναι αισθήματα που υπερβαίνουν την ανθρώπινη κουλτούρα.

Η προσπάθεια διδαχής της «καλής ευρωπαϊκής συμπεριφοράς» στους αιτούντες άσυλο πρόσφυγες, αποφαίνεται άκρως ρατσιστική. Ένας εγκληματίας θα είναι πάντοτε κατακριτέος,  αλλά η στάση που ακολουθούν Νορβηγία και Βέλγιο προς επίλυση του θέματος αγγίζει τα όρια του τραγικού. Αρχικά διότι ταυτίζονται όλοι οι πρόσφυγες ως εγκληματίες και έπειτα, όταν τείνεις την χείρα προς βοήθεια στον αδύναμο, δεν μπορείς να του ζητάς με αυτόν τον τρόπο το αντάλλαγμα. Δεδομένης της χρονικής συγκυρίας και του ότι οι άνθρωποι αυτοί, άφησαν πίσω τα σπίτια τους, η στάση της «διδαχής» παρατίθεται εκβιαστική.

Αντί για αυτά τα «μαθήματα» ίσως θα ήταν αρκετό να γνωστοποιηθούν στους πρόσφυγες τα δικαιώματά τους από την εκάστοτε χώρα υποδοχής. Όποια διαφορετική συμπεριφορά προς το πρόσωπό τους κρύβει τον κίνδυνο να αντιμετωπιστούν σαν «δεύτερης τάξεις» πολίτες. Και αυτό θα καλούσε την Ευρώπη να αντιμετωπίσει ένα ακόμα προβληματικό παρακλάδι στο «δέντρο» του Προσφυγικού.

Όσα θα ζήσουμε στο νέο έτος

20150704_FNP501

Το πέρασμα του 2015 τελείωσε. Ένα έτος ντυμένο το μανδύα της τρομοκρατίας, του εξτρεμισμού, της κόλασης στη Μέση Ανατολή, της προσφυγιάς, της ύφεσης. Ο λαός μας θα βρεθεί και στη νέα χρονιά,  να στηρίζεται σε αυτό το άγνωστο «κάτι» που ευγενικά μας υποδείχνει να συνεχίζουμε να ελπίζουμε στο καλύτερο ξημέρωμα. Ενώ στον υπόλοιπο πλανήτη, θα συνεχίσουν να γράφονται μερικά από τα σημαντικότερα κεφάλαια του αιώνα μας και ειδικότερα της δεκαετίας που διανύουμε.

3500

-Οι εκλογές των ΗΠΑ για την ανάδειξη του νέου πλανητάρχη βρίσκονται σε εξέχουσα θέση στο νέο έτος.

Trump or Hilary, who’s gonna be?

Hillary-Trump

Η πραγματικότητα είναι ότι η εκλογή ενός από τους δύο, θα κάνει την προεδρία Ομπάμα να λησμονηθεί. Διότι η μεν, στηρίζει την πολιτική καμπάνια της στο ότι είναι γυναίκα. Ο δε, δοκιμάζει τα όρια της ανοχής των Αμερικανών στους ρατσιστές, με τις δηλώσεις του. Παρ΄όλα αυτά, ο ίδιος προηγείται. Μαζί του και το σχέδιό του να χτίσει φράχτες στα σύνορα.

Μέγιστη διεθνής πρόκληση συνιστά το προσφυγικό ζήτημα

Το οποίο διακλαδώνεται σε δύο σημεία. Στην ανάγκη να παύσει ο εμφύλιος πόλεμος που είναι και η αιτία των μεταναστευτικών ροών, μα και την ανάγκη η Ε.Ε. να οργανώσει την ένταξη και αφομοίωση των ζωντανών θυμάτων του πολέμου, στους κόλπους της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι περίπου 800.000 άνθρωποι μπήκαν στη Γηραιά Ήπειρο το έτος που πέρασε.

RTX1T0QI_IV

Βεβαίως στο φόντο του προσφυγικού προβλήματος βρίσκεται το χαλιφάτο των Τζιχαντιστών (Daesh). Θα παρακολουθήσουμε άραγε μια Ευρωπαϊκή χερσαία στρατιωτική επέμβαση κατά των εξτρεμιστών; Ιστορικά έχει φανεί, ότι οι εναέριες επιδρομές δεν αρκούν για να νικηθούν τέτοιες οργανώσεις. Ενδεχομένως να χρειαστεί να ληφθούν πιο δραστικά μέτρα, προς εξάλειψη του Daesh, από τη Δύση. Ακόμη και αν αυτό σημαίνει για τα ισχυρά Ευρωπαϊκά κράτη να παύσουν τις αγορές πετρελαίου και τη συνεργασία με το ISIS, για χάρη της παγκόσμιας ειρήνης. Μια νίκη της Δύσης, ενάντια στους Τζιχαντιστές θα σηματοδοτούσε και ένα καλό πρόσχημα ώστε να αρχίσουν να βελτιώνονται οι σχέσεις με τη Ρωσία.

Η γειτονική μας χώρα, Τουρκία,  αναμένεται να διαδραματίσει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στο διεθνές γίγνεσθαι.

turkey

Αμέσως μετά την είσπραξη των δισεκατομμυρίων από την Ευρώπη, προς επίλυση του προσφυγικού προβλήματος, προέβη σε ακόμα περισσότερες πράξεις βιαιότητας κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Μέλη της αντιπολίτευσης και δημοσιογράφοι συνελήφθηκαν από την αστυνομία καθώς και μέλη του Κουρδικού κόμματος.  Από εκεί ξεκινά και ο σημερινός άτακτος πόλεμος με τους κούρδους αντάρτες και τις τουρκικές δυνάμεις.

kurds-isis

Απορίας άξιο, καθώς είναι η μόνη χερσαία δύναμη που αντιμετωπίζει το Daesh με επιτυχία.

Οι Τούρκοι όμως, όπως απέδειξαν Ρωσικά μέσα, έχουν ένα καλά στημένο εμπόριο με τους Τζιχαντιστές.

isis-oil

Η Ρωσία αναμένεται να προχωρήσει σε χερσαίες επιχειρήσεις κατά των Τζιχαντιστών και των εχθρών του Άσαντ. Πολλοί είναι εκείνοι που πίστεψαν ότι η κατάρριψη του Ρωσικού αεροσκάφους από τους Τούρκους ήταν μια προσπάθεια να ξεκινήσει πόλεμος του ΝΑΤΟ ενάντια στην Τουρκία. Το σίγουρο είναι ότι οι Ρώσοι θα είναι σε εγρήγορση και με τα δάχτυλα στη σκανδάλη.

spetsnaz_unit_by_makarov771-d6xsfj7

Μακριά από τα της Ευρώπης, ο πλανήτης θα ασχοληθεί και με την ταραγμένη σχέση των ΗΠΑ με την Κίνα.

Ενώ για τα φώτα της δημοσιότητας οι δύο χώρες φαίνονταν να τα πηγαίνουν αρκετά καλά, ιδιαίτερα μετά και τις συμφωνίες σχετικά με τις κλιματικές αλλαγές και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στον τομέα των διεκδικήσεων φαίνονται να βρίσκονται σε έντονη ρήξη. Η Κίνα, χτίζοντας αρκετά τεχνητά νησιά στα νότια παράλιά της, διεκδικεί και αρκετά μίλια γύρω από αυτά, ως δικά της ύδατα.

ThePalmDeiraJul07CopyrightNakheel2S

Οι ΗΠΑ θέλοντας να δείξουν την άρνησή τους επ’ αυτού, διότι κατά τους ίδιους θεωρούνται -ακόμα- διεθνή ύδατα, έστειλαν καταδιωκτικό πλοίο εντός αυτών των μιλίων, προκαλώντας έντονες κινέζικες αντιδράσεις. Η πολιτική ιδιαιτερότητα αυτών των πράξεων, βρίσκεται στο ότι πιθανόν η Κίνα σε λίγα χρόνια να μπορέσει να οδηγήσει τις ΗΠΑ σε χρεοκοπία, με μια πιθανή υποτίμηση των ομολόγων της.

Ελπίζουμε για το καλύτερο.

21ος αιώνας: Η αγωνιώδης κραυγή μιας βίαιης εποχής

Ο 21ος αιώνας, αποτελεί αναμφίβολα μια εποχή επαναστάσεων σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας . Είναι ένας αιώνας <<διαρκούς επανάστασης>>, όπως θα μπορούσε δικαιολογημένα να χαρακτηριστεί. Η βία ως ένα ξεχωριστό πεδίο της ανθρώπινης δραστηριότητας έχει υποταχθεί και αυτή στους κανόνες της εξελικτικής διαδικασίας που διέπει την ανθρωπότητα ανά τους αιώνες. Αφουγκραζόμενοι τις τελευταίες εξελίξεις της επικαιρότητας (πτώσεις επιβατηγών αεροπλάνων, σφαγές σε βαθμό γενοκτονίας στη Μέση Ανατολή, πυροβολισμοί στο κέντρο της Αθήνας και προβολή ταινιών με όλο και περισσότερο βίαιο περιεχόμενο), αναγκαστήκαμε να καταπιαστούμε με το θέμα της βίας και την δομική αλλαγή που φαίνεται να υφίσταται ως φαινόμενο αυτό καθ’ αυτό στις μέρες μας.

Θέτοντας το φαινόμενο της βίας σε ιστορικό κάδρο, οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι η μείζονα αλλαγή επήλθε κατά το τέλος του 17ου αιώνα και στις αρχές του 18ου, την περίοδο δηλαδή που οι ιστορικοί έχουν τοποθετήσει την περίοδο του Διαφωτισμού. Όπως είναι γνωστό, οι διαφωτιστές πρέσβευαν τον ορθολογισμό και την πίστη στην πρόοδο, αξιώνοντας αλλαγές σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης δράσης, στους πολιτικοκοινωνικούς θεσμούς, την οικονομία, την εκπαίδευση και τη θρησκεία. Από όλα αυτά δεν μπορούσε να ξεφύγει και η <<βία>>, η οποία όφειλε να εξορθολογιστεί και να περάσει στον έλεγχο του κράτους, το οποίο είχε και το νόμιμο δικαίωμα να την επιβάλλει όπου αυτό κρίνονταν απαραίτητο. Ήταν η περίοδος που δημιουργήθηκαν θεσμοί όπως η αστυνομία που πήρε την θέση της πολιτοφυλακής σε πολλές χώρες, αναβαθμίστηκαν και πολλαπλασιάστηκαν τα σωφρονιστικά ιδρύματα και η θέση του στρατού αναβαθμίστηκε σταδιακά τόσο ώστε να παίζει πολλές φορές κυρίαρχο ρόλο και στο εσωτερικό των κρατών και να μην λειτουργεί μόνο για τους εξωτερικούς κινδύνους (βλέπε περίπτωση 1848).

Η επόμενη περίοδος που μπορεί να χαρακτηριστεί και ως τομή για το φαινόμενο που εξετάζουμε, είναι η περίοδος του ιμπεριαλισμού και του συνεχούς ανταγωνισμού των μεγάλων δυνάμεων μέχρι το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο παροξυσμός που επικρατούσε στους λαούς πριν και κατά την διάρκεια του πολέμου είχε και σημαντικό αντίκτυπο και στην τέχνη .Στην εικόνα που παραθέσαμε πιο πάνω, απεικονίζεται ο γνωστός πίνακας του εξπρεσσιονιστή ζωγράφου Μούνκ (Η Κραυγή), στον οποίο γίνεται αντιληπτή ανάγλυφα η ψυχοσύνθεση που επικρατούσε στον κόσμο εκείνη την περίοδο λίγο πριν την έκρηξη του Μεγάλου Πολέμου. Το σοκ με το τέλος του πολέμου οδήγησε την ανθρωπότητα να αντιληφθεί την θηριωδία που δημιούργησε η διαχείριση της κρίσης από τα επιτελεία των στρατηγών και έτσι το φαινόμενο που εξετάζουμε οδηγήθηκε σε έναν τρίτο μετασχηματισμό.

Η περίοδος του <<σύντομου 20ου αιώνα>> (1914-1991) όπως χαρακτηρίστηκε από τον μεγάλο ιστορικό Eric Hobsbaum είχε το εξής χαρακτηριστικό. Η χρήση βίας εξακολούθησε καθ όλη την διάρκεια αυτής της περιόδου να παραμένει προνόμιο της κρατικής εξουσίας αλλά με ορισμένες διαφοροποιήσεις από την προηγούμενη περίοδο. Πρώτον, η διαχείριση των θεμάτων άσκησης στρατιωτικής βίας πέρασε από τα χέρια των στρατηγών στα χέρια των πολιτικών. Δεύτερον, δημιουργήθηκαν οργανισμοί για την διασφάλιση της ειρήνης (Κοινωνία των Εθνών μετά τον Α’ ΠΠ και ο ΟΗΕ μετά τον Β΄ΠΠ) που αν και δεν υπήρξαν ιδιαίτερα αποτελεσματικοί ως προς την πραγματοποίηση των αντικειμενικών τους στόχων που ήταν η απρόσκοπτη διασφάλιση της παγκόσμιας ειρήνης, αποτέλεσαν όμως ασφαλιστικές δικλείδες για την αμεσότερη συνεννόηση μεταξύ των αρχηγών κρατών. Το τρίτο στοιχείο ήταν ότι παρά την εξάπλωση του πολέμου σε πεδία μάχης που δεν είχαν ξαναζήσει την φρίκη του σε τόσο μεγάλες εκτάσεις (χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα της Κορέας και του Βιετνάμ αλλά και της Αλγερίας και την Ανγκόλας στο πλαίσιο των αποικιακών πολέμων), υπήρξαν και μεγάλες περίοδοι για το μεγαλύτερο μέρος της ανθρωπότητας ειρηνικής συνύπαρξης (με μεγάλη εξαίρεση τον Β’ ΠΠ) χάρη στο διπολικό σύστημα κατανομής της παγκόσμιας εξουσίας ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΣΣΔ μετά τον πόλεμο (μια ειρηνική συνύπαρξη που στηρίζονταν βέβαια σε μια ισορροπία τρόμου που αποκαλέστηκε Ψυχρός Πόλεμος και ήταν γεμάτος κρίσεις, που όμως δεν κατέληξαν σε ολοκαύτωμα όπως σε προηγούμενες περιπτώσεις). Ως τέταρτο και τελευταίο στοιχείο αυτής της περιόδου μπορούμε να θέσουμε την αφύπνιση της νεολαίας και ιδιαίτερα του φοιτητικού κόσμου με κύρια συμμετοχή στα γεγονότα του Μάη του 68′ αλλά και πιο βίαια, όπως η <<άνοιξη της Πράγας>>, αλλά και την επιρροή τους στην τέχνη (και κατ’ επέκταση την επιρροή της βίας ως θεματολογίας στα καλλιτεχνικά δρώμενα της pop κουλτούρας).

Και έτσι φτάνουμε στη δεκαετία του 90′ και στις αρχές του αιώνα που διανύουμε με σημείο καμπής την 11η Σεπτεμβρίου του 2001.Το στοιχείο που κάνει αυτή την περίοδο να διαφοροποιείται πλήρως από τις προηγούμενες είναι αφενός η μονοκρατορία των ΗΠΑ σε παγκόσμιο επίπεδο που της προσέδιδε και χαρακτηριστικά ενός αστυφύλακα της παγκόσμιας ειρήνης και αφετέρου (και ίσως πιο σημαντικό) η καπήλευση του μονοπωλίου που κατείχε το κράτος στη χρησιμοποίηση της βίας και η δυνατότητα χρήσης της και από ιδιώτες. Κλασσικά παραδείγματα της νέας δομικής αλλαγής στη χρησιμοποίηση βίας αποτελούν οι διάφορες παραστρατιωτικές ομάδες που δρουν πολλές φορές ανεξάρτητα, οι τρομοκρατικές οργανώσεις (αν και πολλές από αυτές αποτελούν αποτέλεσμα μυστικών κονδυλίων που προέρχονται από κρατικές μυστικές υπηρεσίες), οι οποίες βέβαια είχαν δώσει δείγματα γραφής και την προηγούμενη περίοδο του Ψυχρού Πολέμου (βλ. Ερυθρές Ταξιαρχίες) καθώς και τα <<σεκιούριτι>> των πολυεθνικών εταιρειών που αποτελούν κατά κάποιο τρόπο την απάντηση του ιδιωτικού τομέα στον χώρο της ασφάλειας σε αντιπαράθεση-συνεργασία με τα σώματα ασφαλείας του κράτους (αστυνομία).

Και έτσι φτάνουμε στο σήμερα…Εν έτει 2014 και έχοντας ως σημείο εκκίνησης την 11η Σεπτεμβρίου με την πτώση των Δίδυμων Πύργων και έχοντας περάσει από την λαίλαπα συνεχών πολεμικών συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή (και όχι μόνο), έχοντας βιώσει μια αιματηρή επαναστατική διαδικασία, η οποία επηρέασε ένα μεγάλο κομμάτι του Μαγκρέμπ και της Μέσης Ανατολής, και ονομάστηκε Αραβική Άνοιξη(;) και μια οικονομική κρίση, η οποία τάραξε τα θεμέλια του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, το φαινόμενο που εξετάζουμε μπήκε σε πρώτο κάδρο και μάλιστα βρίσκεται σε μια ακόμη φάση μετασχηματισμού. Eίναι φανερό από την ιστορική αναδρομή που μόλις παραθέσαμε, ότι ο κύκλος βίας σε παγκόσμιο επίπεδο έμπαινε σε νέα φάση κάθε φορά που και το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα βρίσκονταν σε φάση δομικού ανασχηματισμού. Σε οικονομικό επίπεδο, ο πλανήτης βρίσκεται ήδη σε μια τέτοια φάση, τόσο λόγω της όλο και περισσότερο παγκοσμιοποιημένης αγοράς αλλά και λόγω και της χρηματοπιστωτικής κρίσης που για πρώτη φορά δεν αντιμετωπίστηκε με μια καθιερωμένη ως τότε χρεωκοπία των τραπεζικών ιδρυμάτων αλλά αντίθετα τα χρέη μετακυλίστηκαν στους ίδιους τους φορολογούμενους. Επίσης, οι οικονομικοί δείκτες τείνουν να αναδείξουν νέες δυνάμεις. Οι οικονομίες <<τίγρεις>> της Άπω Ανατολής σε συνδυασμό με τους BRICS έχουν αρχίσει εδώ και καιρό να ανταγωνίζονται ευθέως τη Δύση που δείχνει ότι μακροπρόθεσμα δεν θα έχει την πρωτοκαθεδρία. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την γεωπολιτική αναδιάταξη του παγκόσμιου σκηνικού που στήνεται συνδέουν μια μεταβατική περίοδο. Βρισκόμαστε σε μια περίοδο αναρχίας, στην οποία το status quo των Μ. Δυνάμεων δεν έχει καθοριστεί ακόμη πλήρως (σε αυτό συμβάλλει και η απροθυμία των ΗΠΑ να αποδεχτούν ότι η εποχή της μονοκρατορίας τους έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί).Μέχρι να σταθεροποιηθεί το νέο status quo (με ένα νέο συνέδριο της Βιέννης;) όσον αφορά την ισχύ των χωρών (ή ομοσπονδιών) σε πολιτικό επίπεδο και μέχρι το καπιταλιστικό σύστημα να μπει στη νέα του φάση των πλήρως ψηφιακών συναλλαγών και της περισσότερο διευρυμένης και παγκοσμιοποιημένης αγοράς, η ανισορροπία θα διατηρείται.

Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της βίας σήμερα έχουν όλα τα προηγούμενα χαρακτηριστικά των προηγούμενων περιόδων αλλά με ορισμένες βασικές προσθήκες. Στην εποχή μας, τα φαινόμενα βίας ασκούνται σε μεγαλύτερο βαθμό και με μεγαλύτερη ευκολία από κάθε άλλη περίοδο τόσο σε επίπεδο εξωτερικής πολιτικής με την χρησιμοποίηση στρατιωτικών επεμβάσεων (συνήθως σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες) και σε επίπεδο ατομικό με την διάδοση συμβατικών όπλων, όπως το πασίγνωστο AK-47 kalashnikov που χρησιμοποιείται από κάθε είδους παραστρατιωτική και τρομοκρατική οργάνωση. Επίσης, ένα πολύ σημαντικό στοιχείο που οφείλουμε να παρατηρήσουμε είναι ότι ο μέσος άνθρωπος καταναλωτής είναι πολύ περισσότερο εξοικειωμένος με φαινόμενα βίας και μάλιστα από την πολύ νεαρή του ηλικία ακόμα και αν σε όλη του τη ζωή δεν έχει κρατήσει πότε του όπλο! Αυτό συμβαίνει γιατί στο κόσμο της μαζικής κατανάλωσης στον οποίο ζούμε ο άνθρωπος αντιμετωπίζεται απλά ως προϊόν. Ο μέσος άνθρωπος βομβαρδίζεται συνεχώς από πληροφορίες που όλες ενέχουν το στοιχείο της βίας. Από τα videogames και τις ειδήσεις των 8 μέχρι την ποπ κουλτούρα των graphicnovels και των ταινιών μαζικής παραγωγής του Χόλλυγουντ, όλα δείχνουν ότι ο 21ος αιώνας θα είναι ένας αιώνας μεγάλων επιτευγμάτων για το ανθρώπινο γένος αλλά και ένας αιώνας στον οποίο η επιβίωση της ανθρωπότητας θα δοκιμαστεί….Θα κλείσω αυτό το άρθρο όπως το ξεκίνησα. Με έναν πίνακα που δείχνει την ωμή και βίαιη φύση του ανθρώπου, από έναν άνθρωπο, ο οποίος πέθανε πρόσφατα (2011) και ασχολήθηκε όσο κανείς με το ζήτημα του θανάτου και συγκεκριμένα της ευθανασίας.

12467791_1081529288554613_886572623_n

Γράφει ο Σωτήρης Ανδρουτσής

«Τόσο κοντά μα τόσο μακριά»

Το Γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων την 14/12 ανέφερε τη δολοφονία δύο διαδηλωτών από αστυνομικά πυρά στη γείτονα χώρα της Τουρκίας. Οι νεαροί 20 και 21 χρονών συγκρούστηκαν με την –όχι και τόσο ευγενική– Τουρκική αστυνομία κατά τη διάρκεια διαδήλωσης ενάντια σε μια ακόμα απαγόρευση κυκλοφορίας στις συνοικίες της πόλης Ντιγιαρπακίρ.

Με αφορμή αυτό το γεγονός, η σκέψη μου φτάνει στη γερμανίδα καγκελάριο, η οποία ράβει ετούτη την περίοδο, το επόμενο αστέρι στη σημαία της Ευρωπαϊκές Ένωσης στην Τουρκία. Αλλά σε τι χώρα; Η φίμωση του Τύπου, οι συλλήψεις της αντιπολίτευσης, η απαγόρευση να χαρακτηρίζεις τον πρόεδρο –που μπορεί να ισοδυναμεί με φυλάκιση– οι δολοφονίες αυτών που, από διαφωνούν έως διαδηλώνουν κατά του καθεστωτικού τρόπου διακυβέρνησης, είναι καταστάσεις που συνέβησαν στο τελευταίο εξάμηνο! Δεν τοποθετούνται ξεχασμένες στην ιστορία.

media-cencorship-turkey-630x380

Το βέβαιο είναι, πως δεν πρόκειται για αντιευρωπαϊκή συμπεριφορά, η επιθυμία να μην ενταχθούν «σουλτάνοι» στην ΕΕ, μα μονάχα ευρωπαίοι πολίτες. Αντιευρωπαϊκή συμπεριφορά και προδοσία στα όσα πρεσβεύει η ένωση είναι η σιωπηλή αποδοχή των παραπάνω γεγονότων.

Το ζήτημα βεβαίως και είναι λεπτό, μα το λυπηρό της υπόθεσης είναι το ότι η –υπό προεργασία– ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, δεν γίνεται από κάποια «πίσω πόρτα» αλλά σχεδόν σε μορφή κατ’ επείγουσας ανακοίνωσης, υπό το φόντο του προσφυγικού προβλήματος, «υποβοηθούμενη» από την αυθαίρετα και αυτόκλητα παρμένη θέση του «κυβερνήτη» της Ευρώπης, από τη Γερμανική κυβέρνηση. Η Γερμανία βέβαια γνωρίζει ότι τα κύματα των Σύρων βαδίζουν προς τα δικά της εδάφη και έχει άμεσο κέρδος να συνεργαστεί με την Τουρκία, για να παύσει προσωρινά αυτή η κατάσταση.

Η ένταξη μιας οποιασδήποτε χώρας, αδιαφανών μηχανισμών πολιτικά, σχεδόν ανεπίσημα δικτατορικής και πολέμιας της ελευθερίας της έκφρασης, συνιστά ένα γεγονός θλιβερό για την Ευρώπη που φαίνεται σταδιακά να κατασκευάζει η ίδια το τέλος της, δίνοντας την ευκαιρία στους ευρωσκεπτικιστές να αποκτούν πολιτικό έδαφος. Η Τουρκία είναι η αφορμή. Η κάθε Τουρκία πρέπει να γίνει η αφορμή να εξετάσουμε τι Ευρώπη θέλουμε , με ευχή η Ένωση να μην συνεχίσει γενικά να υπηρετεί τις εντολές των δικών της «Δικτατόρων»

EU-Turkey-large

Δημογραφικό: Μια βραδυφλεγής βόμβα έτοιμη να εκραγεί

Τις τελευταίες μέρες είμαστε δέκτες ενός καταιγισμού πληροφόρησης σχετικά με θέματα που έχουν να κάνουν με την οικονομία. Ζητήματα όπως οι πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας, η φορολογία σε βασικά είδη διατροφής, η φορολογία στην ιδιωτική εκπαίδευση και το ασφαλιστικό. Το εξαιρετικά αρνητικό σημείο σε αυτή την απλή διαπίστωση είναι ότι λείπει από την καθημερινή θεματολογία της δημόσιας σφαίρας η ανάδειξη δυο άλλων θεμάτων : το ζήτημα των επενδύσεων και του δημογραφικού. Για το πρώτο έχουν χυθεί τόνοι μελάνης από πολιτικούς, δημοσιογράφους, οικονομολόγους και επιχειρηματίες χωρίς ωστόσο να έχει υπάρξει κάποια σοβαρή επένδυση τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Για το δεύτερο, όμως, υπάρχει μια εκκωφαντική σιωπή στο δημόσιο λόγο τα τελευταία χρόνια που δεν δικαιολογείται βάση της σοβαρότητας του ζητήματος.

Γράφει ο Σωτήρης Ανδρουτσής*

Αρχικά, θα πρέπει να ορίσουμε το δημογραφικό ως ένα ζήτημα που έχει άμεση σχέση με ζητήματα που άπτονται της οικονομίας. Ειδικότερα, η λύση του <<Γόρδιου Δεσμού>> του ασφαλιστικού είναι άμεσα συνυφασμένη με το δημογραφικό. Ο ελληνικός πληθυσμός είναι γερασμένος και αυτό αποτυπώνεται και στα επίσημα στατιστικά στοιχεία που διαθέτει το κράτος. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει στη διάθεση της η ΕΛΣΤΑΤ με βάση την αναθεώρηση των αποτελεσμάτων της απογραφής πληθυσμού-κατοικιών 2011 ο συνολικός πληθυσμός της χώρας είναι 10.816.286 άνθρωποι εκ των οποίων 5.303.223 είναι άνδρες και 5.513.063 γυναίκες. Σημαντικά στοιχεία που πρέπει να κρατήσουμε από την έρευνα είναι ότι στην περιφέρεια Αττικής κατοικούν γύρω στους 3.828.434 ανθρώπους και ότι ο δείκτης γεννητικότητας προ κρίσης ήταν στο 1-1.3 και όταν ο ελάχιστος δείκτης για να αναπαραχθεί μια γενιά υπολογίζεται στο 2.1.

Τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτουν μια πραγματική βόμβα στα θεμέλια της ίδιας της ελληνικής κοινωνίας που με βάση αυτά απειλείται με εξαφάνιση. Το ελληνικό κράτος καλείται κυριολεκτικά στο παρά πέντε να δώσει λύση στο δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο συνδέεται με μεγάλες παθογένειες που αντιμετωπίζουν η κοινωνία, η οικονομία και ο ίδιος ο κρατικός μηχανισμός της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η αποκέντρωση. Η έννοια της αποκέντρωσης πέρα από το στοιχείο της τόνωσης της οικονομίας των επαρχιών έχει και ένα εθνικό πρόσημο. Περιοχές που χαρακτηρίζονται από το Αθηνοκεντρικό κράτος ως άγονης γραμμής, όπως ο Έβρος, η Δυτική Μακεδονία και τα νησιά του Νοτίου και Ανατολικού Αιγαίου δεν μπορούν να αφήνονται στην τύχη τους. Πρέπει να δωθούν κίνητρα σε νέους ανθρώπους με καινοτόμες ιδέες να επενδύσουν σε αυτές τις περιοχές αντί να φεύγουν μόνιμα στο εξωτερικό (brain drain), κάτι που αποτελεί μια πραγματική πληγή που επιταχύνει την καταστροφή που μπορεί να επιφέρει το δημογραφικό.

Ένα δεύτερο στοιχείο έχει να κάνει με το ασφαλιστικό. Μια μόνιμη λύση για το θέμα αυτό δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την μείωση των συντάξεων προς τα κάτω ακολουθώντας κατά κάποιον τρόπο τις επιταγές της νέας κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στην κοινωνία με τους χαμηλούς μισθούς και την υψηλή ανεργία. Η πραγματικά ρηξικέλευθη λύση στο ασφαλιστικό δεν μπορεί παρά να είναι η αύξηση των γεννήσεων και η μακροπρόθεσμη αλλαγή του ρυθμού αύξησης του ελληνικού πληθυσμού. Αν και η συγκυρία για τα οικονομικά της χώρας είναι δύσκολή η οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να βρει τα ποσά που θα ανταποκρίνονται στην άσκηση της συγκεκριμένης πολιτικής που θα προσπαθήσει να ανανεώσει το νεανικό πληθυσμό της χώρας. Οποιαδήποτε άλλη λύση θα αποτελέσει ημίμετρο. Άλλωστε, όλες ανεξαιρέτως οι μετα-μνημονιακές κυβερνήσεις ευαγγελίζονται την απουσία άσκησης κοινωνικής πολιτικής λόγω επίτευξης οικονομικών στόχων που έχουν να κάνουν με την αποφυγή χειρότερων καταστάσεων από τη σημερινή κατάσταση. Ακριβώς, στην ίδια όμως λογική στηρίζεται και η λύση του ασφαλιστικού μέσα από την λύση του δημογραφικού.Είναι άλλωστε θέμα ιεράρχησης προτεραιοτήτων.

*Ο Σωτήρης Ανδρουτσής είναι απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ

Τουρκία: Ένας γίγαντας που καταρρέει

Πριν λίγες ημέρες η διεθνής κοινότητα έγινε μάρτυρας μιας αποτρόπαιας επίθεσης στην καρδιά της Τουρκίας, στην Άγκυρα με απολογισμό δεκάδες νεκρούς και τραυματίες (το φιλοκουρδικό κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών-HDP κάνει λόγο για 128 νεκρούς ενώ κυβερνητικές πήγες κάνουν λόγο για 97). Η συγκεκριμένη επίθεση όχι μόνο έκανε ζημιά στο ήδη καταρρακωμένο κύρος της χώρας (η οποία διεκδικεί τη θέση του μοναδικού παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή) αλλά πυροδότησε περαιτέρω και το ήδη τεταμένο και πολωμένο κλίμα ενόψει των εκλογών της 1ης Νοεμβρίου.

Γράφει ο Σωτήρης Ανδρουτσής

Πριν προχωρήσουμε περαιτέρω στην ανάλυση μας σχετικά με τις επιπτώσεις που θα επιφέρει αυτό το τρομοκρατικό χτύπημα στη χώρα αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής και των Βαλκανίων θα ήταν καλό να σταθούμε σε κάτι στο οποίο δεν δίνεται ιδιαίτερη βάση από τους περισσότερους αναλυτές που ασχολούνται με την γεωπολιτική.Αυτό είναι η τρομακτική δύναμη της εικόνας και η διάδοσης της μέσα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα social media.Ο φιλόσοφος Jurgen Habermas θα εντόπιζε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στα social media το καλύτερο παράδειγμα για την εδραίωση της κουλτούρας της δημόσιας σφαίρας, η οποία δεν αρκείται πλέον μόνο στην εδραίωση της στη θέση της αναπαραστατικής κουλτούρας όπως κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, αλλά πλέον έχει την τάση να μαζικοποιείται ακόμα περισσότερο και να διευρύνεται σε ένα μη ελεγχόμενο περιβάλλον, στον 21ο αιώνα.Αν ανατρέχαμε μάλιστα σε ένα ακόμη γνωστό θεωρητικό των κοινωνικών επιστημών το Jean Baudrillard θα παρατηρούσαμε την πλήρη επικράτηση της έννοιας του υπερπραγματικού με τον πιο θεαματικό τρόπο.Ας γίνουμε όμως λίγο πιο πρακτικοί.Η διάδοση μιας εικόνας με έντονη συναισθηματική φόρτιση (όπως αυτή του άρθρου στην Άγκυρα) μπορεί να προκαλέσει άμεσες πολιτικές εξελίξεις, οι οποίες μερικές φορές ξεφεύγουν από τον έλεγχο ακόμα και εκείνου που τις προκαλεί.Ευκολά μπορεί κανείς να ανατρέξει στα γεγονότα της πλατείας Ταχρίρ στην Αίγυπτο ή ακόμα και στα γεγονότα της Λιβυής (με τη βιντεοσκόπηση της εκτέλεσης του Μουαμάρ Καντάφι) για να κατανοήσει τη δύναμη που μπορεί να χει μια εικόνα ή ακόμα και ένα μέρος από μια εικόνα.Η βία αποτελεί την αναμφισβήτητα κυρίαρχη δύναμη του 21ου αιώνα και η θέαση της (ή μη) από την τηλεόραση ή τις εικόνες και τα βίντεο στο ίντερνετ είναι η κινητήριος δύναμη για την άσκηση πολιτικής.

Κλείνοντας αυτή την παρένθεση μπορούμε να περάσουμε από αυτή τη μικρή κοινωνιολογική παρατήρηση σχετικά με την δυνατότητα της διπλωματίας του 21ου αιώνα να δημιουργεί τετελεσμένα, στο πεδίο της πραγματικής γεωπολιτικής ανάλυσης σχετικά με το τι ενδέχεται να συμβεί στην περιοχή μετά τις τελευταίες εξελίξεις.

Τουρκία

Η Τουρκία είναι αρκετά στριμωγμένη το τελευταίο διάστημα.Η εμπλοκή της στη Συρία της έχει προκαλέσει περισσότερα προβλήματα παρά οφέλη.Η αρχική της στρατηγική που αποσκοπούσε κυρίως στην αποτροπή της δημιουργίας ενός εν δυνάμει δεύτερου Κουρδικού κράτους στην περιοχή και στο μαλακό της υπογάστριο απέτυχε παταγωδώς.Επίσης, δεν κατάφερε να αποκτήσει ως (θεωρητικά) εντολοδόχος των Αμερικάνων ερείσματα στην περιοχή από άλλες ομάδες που θα επιβεβαίωναν την ισχυρή της παρουσία ως εν δυνάμει περιφερειακής δύναμης.Αντιθέτως, απέκτησε εχθρούς και στο μουσουλμανικό κόσμο και ειδικότερα με δυνάμεις που επίσης θέλουν να έχουν λόγο στην περιοχή, όπως το Ιράν και η Σαουδική Αραβία.Παράλληλα, το μεταναστευτικό πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί από τις μακροχρόνιες συγκρούσεις στη Συρία έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο εσωτερικό ζήτημα στην ίδια τη χώρα για την περίθαλψη των προσφύγων αλλά και τριβές στη σχέση της με την Ε.Ε, η οποία την κατηγορεί ότι ουσιαστικά διοχετεύει τους πρόσφυγες προς την ίδια.Σε όλα αυτά έρχεται το τελευταίο διάστημα να προστεθεί και ο παράγοντας Ρωσία, η οποία αποτελεί μάλλον εχθρό στην περιοχή αφού υποστηρίζει πλήρως το καθεστώς Άσαντ με το οποίο η Τουρκία βρίσκεται σε πλήρη αντιπαράθεση.

Συνεπώς, το κτύπημα της 10ης Οκτωβρίου (που πιθανότατα υπεύθυνος γι΄αυτό είναι το Ισλαμικό κράτος) ενδεχομένως να λειτουργήσει ως θρυαλλίδα για πολύ δυσμενείς εξελίξεις στο ίδιο το εσωτερικό της Τουρκίας.Η εσωτερική πολιτική κατάσταση το τελευταίο διάστημα δεν βρίσκεται σε πολύ καλύτερη μοίρα από αυτό της εξωτερικής πολιτικής που ασκεί η χώρα.Η μεγαλομανία του Ερντογάν και του Νταβούτογλου έχουν ανοίξει θέματα που το Κεμαλικό καθεστώς είχε επιτυχημένα τα προηγούμενα χρονιά κουκουλώσει.Η πόλωση του προεκλογικού αγώνα εκ μέρους του κυβερνώντος κόμματος της Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης προκειμένου να εξοβελίσει από το Κοινοβούλιο το φιλοκουρδικό κόμμα HDP έχει οδηγήσει σε ένα σκληρό αντάρτικο από το PKK που η χώρα είχε να ζήσει από την περίοδο Οτσαλάν.Επίσης, η ανακίνηση θρησκευτικών ζητημάτων έχει ξεσηκώσει μειονότητες όπως τους Αλεβίτες, ενώ η προσπάθεια να ξηλωθούν και τα τελευταία θεμέλια του κοσμικού κράτους έχει θέσει σε συναγερμό τους κεμαλικούς που δεν βλέπουν (και δεν έβλεπαν εξαρχής) με καλό μάτι τα μεγαλεπήβολα σχέδια του Ερντογάν περί Νεοοθωμανισμού.Όλα αυτά αν τα συνδυάσει κανείς μπορεί εύκολα να οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι η Τουρκία βαδίζει σε πολύ σκοτεινά μονοπάτια ανάλογα με αυτά της Συρίας με απρόβλεπτες συνέπειες για την ευρύτερη περιοχή.

Οι ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο, στην οποία το γεωπολιτικό σκηνικό στην ευρύτερη περιοχή της Μ. Ανατολής και των Βαλκανίων αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς και στηρίζεται σε πολύ λεπτές ισορροπίες.Η <<Αραβική Άνοιξη>> που ξεκίνησε από το Δεκέμβριο του 2010 στις περιοχές της Βόρειας Αφρικής και επεκτάθηκε στη Μ. Ανατολή, αποτέλεσε ένα κίνημα που αναμφισβήτητα θα μείνει στην ιστορία ως ένα κίνημα που άλλαξε το πολιτικό σκηνικό σε μια περιοχή με αναμφισβήτητη γεωπολιτική αξία για την παγκόσμια οικονομία.

Σήμερα, 5 χρόνια μετά τις πρώτες διαδηλώσεις που ξεκίνησαν αυτή τη σύγχρονη Άνοιξη των Λαών του Μαγκρέμπ, δεν είμαστε σε θέση ακόμη να κρίνουμε τα αποτελέσματα της καθώς πρόκειται για μια διαδικασία εν δυνάμει σε εξέλιξη.Μπορούμε να παρατηρήσουμε, όμως, ότι αυτή η <<άνοιξη>> έχει απελευθερώσει και δυνάμεις του <<χειμώνα>>, δηλαδή αντιδραστικές δυνάμεις. Ως τέτοιες μπορούν να κριθούν τόσο απολυταρχικές εξουσίες που είχαμε δει στο παρελθόν (όπως το καθεστώς Αλ Σίσι στην Αίγυπτο που ομοιάζει εξαιρετικά με το καθεστώς Μουμπάρακ) όσο και νέες αντιδραστικές δυνάμεις που τείνουν προς τον φονταμενταλισμό και αντιστρέφονται κάθε τι δυτικό (όπως είναι το Ισλαμικό Κράτος στη Συρία και στο Ιράκ).

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να αντιληφθούμε ότι η <<Αραβική Άνοιξη>> αν και σε ορισμένες περιπτώσεις ενορχηστρώθηκε και υποστηρίχθηκε από δυτικές δυνάμεις (ιδιαίτερα τις ΗΠΑ), με σκοπό να δημιουργήσει ένα περισσότερο φιλικό και ελεγχόμενο περιβάλλον στην περιοχή για τις ίδιες και την προώθηση της ατζέντας τους για τον πλήρη έλεγχο των πλουτοπαραγωγικών πηγών της, είναι φανερό ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει από τον έλεγχο του οποιουδήποτε.Στη Συρία, αυτή τη στιγμή η κατάσταση βαίνει προς μια άτυπη ομοσπονδιοποίηση με μεγάλο κερδισμένο τον Άσαντ που κατά πάσα πιθανότητα θα έχει ενεργό ρόλο στην επόμενη μέρα της χώρας (μιας και αποδείχθηκε πολύ σκληρότερο καρύδι από τον Καντάφι). Στο Ιράκ μετά την τελική διάλυση του Ισλαμικού Κράτους (αν μπορούμε να κάνουμε μια ριψοκίνδυνη υπόθεση εργασίας ότι τελικώς θα εξαλειφθεί γιατί δεν συμφέρει κανέναν μεγάλο παίχτη η ύπαρξη του στην περιοχή-ή τουλάχιστον η μακροπρόθεσμη ύπαρξη του), είναι πολύ πιθανή επίσης η ομοσπονδιοποίηση του κράτους με πολύ πιο αδύναμη όμως κεντρική εξουσία σε σχέση με την αντίστοιχη της Συρίας.Η Τουρκία, επίσης, αποτελεί πλέον ένα αστάθμητο παράγοντα στην περιοχή και πλέον δεν μπορεί να υπολογίζεται σε καμιά περίπτωση ως δύναμη σταθερότητας στην περιοχή.Παράλληλα, μελλοντικά στο παιχνίδι ενδέχεται να μπουν και τα Βαλκάνια.Αυτή τη στιγμή την πιο σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα στην περιοχή αποτελούν ο ολοένα αυξανόμενος αλβανικός μεγαλοϊδεατισμός και οι πυρήνες ισλαμικής επιρροής που δημιουργούνται στην περιοχή και φιλοδοξούν στη δημιουργία ενός ισλαμικού τόξου.Φορέας αυτού του βαλκάνιου τόξου θα παίξει μια νέα Τουρκία ή μια Μεγάλη Αλβανία;

Μπροστά σε αυτό το χαώδες γεωπολιτικό σκηνικό ποιες δυνάμεις είναι εκείνες οι οποίες θα μπορέσουν να αναδειχθούν σε εγγυήτριες ενός νέου status quo;Οι μόνοι παίχτες που θα μπορούσαμε να σκεφτούμε είναι δυο παλιοί και ένας καινούριος.Οι δυο παλιοί είναι οι δυο περιφερειακές δυνάμεις που ασκούν και τώρα επιρροή.Πρόκειται για το Ιράν και τη Σαουδική Αραβία.Ο διπολισμός σιιτισμού-σουνιτισμού θα εξακολουθήσει να υπάρχει.Ο νέος παίχτης, όμως που θα έχει τεράστια πολιτική, οικονομική και γεωστρατηγική βαρύτητα στην περιοχή και δείχνει με σταθερά και αποφασιστικά βήματα να αναδύεται με τις ευχές και των Μ. Δυνάμεων είναι ένα ενωμένο και συμπαγές Κουρδιστάν.Αυτή τη στιγμή το <<project Κουρδιστάν>> δείχνει να εκπληρώνεται κατά τα 2/4.Ιρακινό και Συριακό Κουρδιστάν έχουν δημιουργηθεί de facto και απομένουν τα επόμενα και πιο δύσκολα κομμάτια του παζλ: Τουρκία και Ιράν.

Συμπεράσματα

Mε αφορμή το τρομοκρατικό κτύπημα της 10ης Οκτώβριου στην Άγκυρα, αναλύσαμε συνοπτικά το εξαιρετικά ασταθές τοπίο που διαμορφώνεται κυρίως στην περιοχή της Μέσης Ανατολής με δυνατότητα κλιμάκωσης και σε άλλες περιοχές του πλανήτη με ανυπολόγιστες αυτή τη στιγμή συνέπειες για την παγκόσμια ειρήνη.Το πείραμα της ομοσπονδιοποίησης, το οποίο φαίνεται να προωθείται για διάφορες χώρες της περιοχής ως αντίβαρο στο σημερινό χαώδες σκηνικό που έχει επιβληθεί, δεν μπορεί να αποτελέσει βιώσιμη λύση τουλάχιστον με τον τρόπο που δείχνει να πραγματοποιείται.Οι εξελίξεις αυτές θα πρέπει να απασχολήσουν και την πολιτική ηγεσία της χώρας μας, καθώς η κρίση στη Συρία δεν παράγει μόνο το πρόβλημα του προσφυγικού αλλά είναι πολύ πιθανό να αποσταθεροποιήσει την γειτονική μας Τουρκία.Η πιθανότητα αυτή δεν είναι και τόσο απίθανη, αν μάλιστα το συνδυάσουμε και με το γεωπολιτικό δόγμα της γειτονικής χώρας που τις έχει δημιουργήσει πονοκεφάλους και στο μέτωπο της εξωτερικής της πολιτικής σε σχέση με τους γείτονες της (και όχι μόνο) αλλά και στο εσωτερικό μέτωπο.Μια εξαγωγή της κρίσης από την γειτονική χώρα δεν θα αποσταθεροποιήσει μόνο την Ελλάδα και τα Βαλκάνια αλλά μπορεί να έχει σημαντικότατες βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην παγκόσμια πολιτική σκακιέρα

Οι πολιτιστικοί φορείς ως μοχλοί οικονομικής ανάπτυξης: Ένα ανεκμετάλλευτο κοίτασμα

<<Η αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας, η ανάκαμψη της οικονομίας και η επιστροφή στην ανάπτυξη, η ουσιαστική ελάφρυνση του δημοσίου χρέους, η ριζική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης με ταυτόχρονη πάταξη της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας είναι οι άμεσοι στόχοι της κυβέρνησης μας>>. Η παραπάνω δήλωση αποτέλεσε απόσπασμα από τις προγραμματικές δηλώσεις του σημερινού πρωθυπουργού της Ελλάδος, Αλέξη Τσίπρα και της κυβέρνησης του που αποτελείται από τα κόμματα ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αν ανατρέξουμε στις προγραμματικές δηλώσεις όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων της μεταπολίτευσης είναι σίγουρο ότι θα βρούμε την ίδια ακριβώς ρητορική.

Γράφει ο Σωτήρης Ανδρουτσής

Το βασικό πρόβλημα στην κατά τα άλλα σωστή στόχευση των ελληνικών κυβερνήσεων είναι η απάντηση στο διαχρονικό ερώτημα <<πως;>>. <<Πως θα ανακάμψει η οικονομία;>>, <<Σε ποια οικονομικά πεδία θα πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένο πρόγραμμα αναπτυξιακής στόχευσης και πως θα συμβεί αυτό;>>.Αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των ελληνικών κυβερνήσεων ότι σε αυτά τα ερωτήματα είτε δεν έδιναν καμιά ουσιαστική απάντηση μένοντας στην ρητορική της αοριστολογίας των προεκλογικών τους προγραμμάτων είτε έδιναν απάντηση προσπαθώντας, όμως να κάνουν το εξεζητημένο, για το οποίο χρειάζονταν στρατηγική βάθους χρόνου (π.χ. ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) και για το οποίο δεν μπορούσε να εγγυηθεί κανείς την σίγουρη αποτελεσματικότητα του. Μερικές φορές λένε ότι η επιτυχία δεν κρύβεται στην πολυπλοκότητα αλλά στην απλότητα της σκέψης. Μέρος της λύσης του προβλήματος που αντιμετωπίζει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια ίσως αποτελεί και το μόνο σταθερά εξαγώγιμο προϊόν της: ο πολιτισμός.
Η έννοια του πολιτιστικού κοιτάσματος και οι πολιτιστικές βιομηχανίες στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα, η έννοια της δημιουργίας (τουλάχιστον στο τομέα του πολιτισμού) καθώς επίσης και της πολιτιστικής κληρονομιάς, τείνουν να αντιπαρατίθενται με την έννοια της εμπορευματοποίησης. Ένας διανοούμενος δεν δύναται να λειτουργεί με τις αρχές ενός καπιταλιστικού μοντέλου ανάπτυξης γιατί έτσι αποποιείται από την ιδιότητα του ως διανοούμενου. Επίσης, πολλοί αρχαίοι χώροι αλλά και μνημεία νεώτερης εποχής έχουν αποκτήσει με το πέρασμα του χρόνου μια αύρα <<ιεροποίησης>> που καθιστούν την οποιαδήποτε αξιοποίηση τους απαγορευτική.
H έννοια της εμπορευματοποίησης στον πολιτιστικό τομέα δεν έχει την έννοια του <<ξεπουλήματος>> που φορτίζεται με αρνητική χροιά αλλά με την έννοια της αξιοποίησης ενός πολιτιστικού κοιτάσματος. Η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε αρχικά από τον Uberto Eco για να δηλώσει την δυνατότητα ανάδειξης και οικονομικής εκμετάλλευσης μιας πολιτιστικής κληρονομιάς-κοιτάσματος. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Παρθενώνας. Το συγκεκριμένο μνημείο που αποτελεί κτήμα ολόκληρης της ανθρωπότητας και δείγμα της χρυσής εποχής του Περικλή αποτέλεσε ένα σημαντικό σημείο αναφοράς για την σύγχρονη πόλη των Αθηνών (brand name) δημιουργώντας ένα ισχυρό τουριστικό ρεύμα για την πόλη αλλά και μια ολόκληρη βιομηχανία εκμετάλλευσης της αναγνωρισιμότητας του μνημείου (π.χ. διάφορα σουβενίρ με μικρογραφίες του εν λόγω μνημείου).
Η έννοια του πολιτιστικού κοιτάσματος δεν περιορίζεται, όμως, μόνο στους αρχαιολογικούς χώρους. Τα μουσεία θα πρέπει να ανιχνεύσουν τα δικά τους κοιτάσματα στις αποθήκες τους, στις οποίες διατηρούν ένα μεγάλο μέρος του μουσειακού τους υλικού το οποίο δεν εκτίθεται στα μάτια του κοινού. Η σύγχρονη μουσειακή πραγματικότητα επιβάλλει μια νέα πολιτική πολιτιστικής διαχείρισης από την στατική (κληροδότηση) στην δυναμική προσέγγιση (παραγωγή νέων μορφών). Συγκεκριμένα, οι μουσειακοί χώροι θα πρέπει να λειτουργούν όχι με τον παραδοσιακό μέχρι τώρα τρόπο που αποσκοπούσε στην απλή έκθεση των αντικειμένων τους και στην εύρεση πόρων για τη συντήρηση τους από το κράτος. Η νέα πολιτική για τα μουσεία που εφαρμόζεται ήδη σε πολλά κράτη της Ευρώπης αποσκοπεί στην παραγωγή γνώσης μέσα από την διαδραστική παρουσίαση των αντικειμένων που εκθέτει, την ελεύθερη πρόσβαση του κοινού στα κρυμμένα κοιτάσματα που φυλάσσονται στις αποθήκες του, την στενή συνεργασία με άλλους φορείς (πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα), τον εκδημοκρατισμό τους μέσα από την διεύρυνση των κοινωνικών ομάδων που τα επισκέπτονται και τέλος την πολυδιάστατη πολιτική που θα πρέπει να ακολουθήσουν στο ζήτημα της χρηματοδότησης τους και στον περιορισμό των δαπανών τους (συμμετοχή του κοινού-crowdfunding, χορηγίες, προγράμματα ΕΣΠΑ, προγράμματα εθελοντισμού, σωστή αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού με κατάρτιση σε συγκεκριμένες ειδικότητες).
Πέρα όμως από τα πολιτιστικά κοιτάσματα, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν, σημαντικό ρόλο στην εγχώρια οικονομία παίζει και ο ευρύτερος κλάδος των πολιτιστικών βιομηχανιών. Ειδικότερα, οι κλάδοι της διαφήμισης, των εκδόσεων, της μουσικής βιομηχανίας, της αρχιτεκτονικής καθώς και πολλοί άλλοι θα πρέπει να συνυπολογίζονται στον ευρύτερο κλάδο του πολιτισμού και ως εκ τούτου θα πρέπει να υπάρξει κρατική μέριμνα για μια νέα πολιτική που θα ενισχύει τους κλάδους της πολιτιστικής βιομηχανίας, οι οποίοι μπορούν να προσφέρουν θέσεις εργασίας και ταυτόχρονα να ενισχύσουν την οικονομική θέση της χώρας.Άλλωστε, το ασύγκριτο πλεονέκτημα των πολιτιστικών βιομηχανιών σε σχέση με άλλες βιομηχανίες είναι ότι προσφέρει δυο ειδών αξίες: την άυλη(πνευματική) αλλά και την υλική. Δημιουργεί, δηλαδή, άμεσες και έμμεσες αξίες που και οι δυο μπορούν να θεωρηθούν απαραίτητες για την εύρυθμη λειτουργία μιας κοινωνίας.
Συμπεράσματα
Σε μια χώρα όπου τα τελευταία χρόνια η οικονομική κρίση αποτελεί καθημερινό θέμα συζήτησης και προβληματισμού δεν θα μπορούσαν να λείπουν και οι αντίστοιχες προτάσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.Ο πολιτισμός αποτελεί την κατάλληλη απάντηση για να αντιμετωπιστούν οι κρίσεις που αντιμετωπίζει η ελληνική κοινωνία και όχι μόνο η οικονομική κρίση, η οποία είναι προϊόν που δεν μπορεί να ιδωθεί αυτόνομα από τις κρίσεις που αντιμετωπίζει η κοινωνία σε άλλα επίπεδα. Το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας σε σχέση με άλλες χώρες να έχει ένα πλούσιο πολιτιστικό υπόβαθρο αλλά και ένα μεγάλο αναξιοποίητο κοίτασμα ανθρώπινου δυναμικού και πολιτιστικού υλικού μπορεί να δώσει μια δυναμική στην ελληνική κοινωνία και οικονομία. Ο πολιτισμός μπορεί να βοηθήσει στην κοινωνική συνοχή. Ο αστικός εξευγενισμός υποβαθμισμένων περιοχών της Αθήνας μπορεί να εντοπιστεί στη συγκέντρωση μιας καλλιτεχνικής ελίτ που αρέσκεται να απομακρύνεται από τις mainstream περιοχές της πόλης αλλά και στη μοναδική για την πόλη συσπείρωση πολιτιστικών βιομηχανιών, οι οποίες δραστηριοποιούνται κυρίως στο χώρο του θεάτρου, των εκδόσεων και των εκτυπώσεων. Διάφορα σχέδια όπως το rethink athens εντάσσονται στο πεδίο του πολιτισμού και βοηθούν στην αστική ανάπλαση περιοχών και στην οικονομική τους ανύψωση. Οι διάφοροι πολιτιστικοί φορείς αλλά και τα διάφορα πολιτιστικά events έχουν τη δυνατότητα να ενσωματώνουν περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες συμβάλλοντας έτσι στην κοινωνική συνοχή.

Επίσης, όπως είδαμε, ο πολιτισμός παράγει και έμμεσες υλικές αξίες στον τομέα του τουρισμού αλλά και τον κατασκευαστικό-real estate. Το ελληνικό κράτος οφείλει να αναγνωρίσει τα πλεονεκτήματα που μπορεί να δώσει ο πολιτισμός και να καταρτίσει ένα εθνικό σχέδιο από εμπειρογνώμονες που θα δώσει πνοή ανάπτυξης τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στην περιφέρεια. Ο πολιτισμός ίσως αποτελεί την πραγματικά τελευταία ευκαιρία για ανάπτυξη.

Κάρτα φιλάθλου… μια τρύπα στο νερό

γράφει ο Μάριος Στάντζος

Μάθαμε λοιπόν πως απο το 2016 όποιος θα θέλει να πάει να δει την ομάδα του απο κοντά θα πρέπει να έχει μαζί του την κάρτα φιλάθλου,πάνω σε αυτή θα είναι η φωταγραφία του καθώς και τα στοιχεία του (όνομα,επίθετο,και ΑΜΚΑ).Δεν έχει γίνει γνωστό ακόμα το που θα μπορεί ο καθένας να την βγάλει.Η κυβέρνηση και ο κύριος Κοντονής πιστεύουν πως με αυτό το τρόπο θα καταπολεμηθεί η βια στα γήπεδα,όποιον βρουν δηλαδή να προκαλεί επεισόδια θα τον πιάνουν και θα του παίρνουν την κάρτα με συνέπεια να μην μπορεί να ξαναπάει γήπεδο.

Με μια πρώτη ματιά φαίνεται ωραίο,να δούμε ομως που αλλού έγινε πράξη αυτό το μέτρο και τι αποτελέσματα είχε.Ας πάρουμε λοιπόν το παράδειγμα της Κύπρου που δεν διαφέρουν και πολύ οι φίλαθλοι της με τους δικούς μας,δύο λέξεις είναι αρκετές να περιγράψουν την κατάσταση…ΑΔΕΙΑ ΓΗΠΕΔΑ, αν πάρουμε δεδομένο πως στην χώρα μας υπάρχει το πρόβλημα των άδειων γηπέδων φανταζόμαστε τι έχει να γίνει μετά.Διότι σιγά μην πάει ο οικογενειάρχης που έχει την δουλειά του η ο ηλικιωμένος να κάτσει να πληρώσει ένα 10άρικο (φωτογραφία,+3 ευρώ το παράβολο αν δεν κάνω λάθος) συν την διαδικασία να βγάλει κάρτα φιλάθλου προκειμένου να πάει 3-4 φορές στο γήπεδο.

Μπορεί φυσικά να θέλουν να πετυχουν αυτό ακριβώς,λίγος κόσμος καθόλου φασαρίες.Θα μου πείτε βέβαια τι αθλητισμό θέλω,και αν είναι να μην υπάρχουν φαινόμενα ντροπής στα γήπεδα να εφαρμοστεί το μέτρο αλλά υπάρχουν πιο απλά μέτρα απο το να διώξεις τον κόσμο απο τα γήπεδα.Δεν ξέρω αν εδώ στην Ελλάδα γνωρίζουν την ύπαρξη κάμερας,μπορεί να την γνωρίζουν αλλά δεν υπάρχουν σε κανένα γήπεδο,σε ορισμένα που υπάρχουν δεν λειτουργούν καν.Θα έρθει πάλι κάποιος να μου πει σιγά μην κάτσουν να δώσουν λεφτά προκειμένου να μπουν κάμερες στα γήπεδα οπότε συνεχίζω με το παράδειγμα της Αγγλίας,όπου το πρόβλημα που είχαν κάποτε οι αρχές στο θέμα του χουλιγκανισμού και της βίας ήταν πολύ χειρότερο απ’ότι εδώ.Αξίζει να σημειωθέι πως στην Aγγλία υπάρχει η αντίστοιχη κάρτα φιλάθλου που είναι γνωστή ως fan card,όταν όμως η Κυβέρνηση της Βρετανίας, με Πρωθυπουργό τη Μάργκαρετ Θάτσερ προχώρησε στη δημιουργία αυτής της νομοθετικής ρύθμισης, γνωστής ως «Football Spectators Act»,που προέβλε την αθλητική ταυτότητα,δεν περιόρισε την Βια,όπως δεν θα το κάνει και εδώ.

Η λύση στο πρόβλημα μπορεί να προέλθει αν η κάθε κυβερνηση ποντάρει πάνω στην ίδια αγάπη που έχει ο οπαδός για την ομάδα,και τι εννοώ…αν αυτός που θα πετάξει μπουκάλι μέσα στο γήπεδο δει την ομάδα του να χάνει 3 βαθμούς απο την δική του «έξυπνη» ενέργεια θα το ξανακάνει; Αν η ομάδα του δεν πάρει το εισιτήριο για την ευρώπη; Η ακόμα και για πιο σοβαρά επεισόδια αν η ομάδα του κινδυνέψει με υποβιβασμό; Κάπως έτσι λοιπόν λύθηκε το πρόβλημα στην Αγγλία,με την μη συμμετοχή μεγάλων ομάδων στην ευρώπη για 5 χρόνια.

Στην Ελλάδα υπάρχουν «χαλαρές» τιμωρίες και αυτές γίνονται με εξαιρέσεις,καταλαβαίνουν όλοι τι εννοώ,υπάρχουν ομάδες που ό,τι και να γίνει μένουν στο απυρόβλητο σαν αποτέλεσμα οι οπαδοί των άλλων ομάδων να εξαγριώνονται περισσότερο.Στο χέρι του κράτους είναι να βελτιώσει τα γήπεδα, να τα εκσυγχρονίσει,να χαίρεται ο φίλαθλος να πάει γήπεδο με την οικογένεια του,να δώσει επιτέλους μια λύση στα προβλήματα που ταλανίζουν το ποδόσφαιρο,στις παράξενες διαιτητικές αποφάσεις που προκαλούν τον θεατή και παίζουν με την νουμοσύνη του.Βέβαια επειδή η κυβέρνηση δεν μπορεί να επέμβει άμεσα σε αυτά τα θέματα λόγω ΕΠΟ ξεσπάει στον κόσμο και πιστεύει πως θα λύσει το πρόβλημα με ένα μέτρο που δεν έπιασε πουθενά.Μια τρύπα στο νερό κ.Κοντονή

Για να αλλάξει η Εθνική ποδοσφαίρου πρέπει να αλλάξουμε και εμείς

Γράφει ο Μάριος Στάντζος

Ας προσπαθήσουμε να κοιτάξουμε με μια πιο ψύχραιμη,ποδοσφαιρική ματιά το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ομάδα.Τα λάθη είναι πολλά και αρχίζουν απο την ελληνική ομοσπονδία ποδοσφαίρου (ΕΠΟ) καθώς και απο τα άτομα που την απαρτίζουν.Ας τα αφήσουμε για λίγο στην άκρη αυτά και ας δούμε λίγο τα θέματα που αφορούν καθαρά το ποδοσφαιρικό κομμάτι.Μετά την ήττα και απο τη Φινλανδία με 1-0 στο Φάληρο η Ελλάδα έχασε και μαθηματικά το τραίνο για το euro του 2016,ας κοιτάξουμε την συνέχεια γιατί η εθνική θα συνεχίσει να υπάρχει.

Πάντα θα υπάρχουν άνθρωποι που ό,τι και να γίνει μετά απο μια ήττα θα βγουν να αποδοκιμάσουν,πόσο μάλλον όταν η ομάδα δεν έχει νίκη στα τελευταία 7 παιχνίδια.Το κράξιμο είναι εύκολο,το δύσκολο είναι να ακουστούν λύσεις.Αν κάνει κάποιος μια βόλτα στα αθλητικά και όχι μόνο σάιτ θα δει σχόλια με επιθέσεις προς κάθε παίχτη που φοράει την γαλανόλευκη,με λίγα λόγια όλοι όσοι παίζουν είναι άσχετοι και άμπαλοι (σύμφωνα με αυτούς).Το αποτέλεσμα; Σε κάθε παιχνίδι υπάρχουν νέοι παίχτες που καλούνται να σηκώσουν το βάρος της φανέλας,στο τέλος του αγώνα και μετά απο μια νέα ήττα αντιμετωπίζονται και αυτοί ως άσχετοι.Αλήθεια πρέπει να έχεις τον Ρονάλντο και τον Μέσσι για να κερδίσεις τους ερασιτέχνες απο τα νησιά Φερόε; η απάντηση είναι ΟΧΙ.

Στις πρώτες ήττες μας όλοι έλεγαν πως πρέπει να αρχίσει μια νέα εποχή στην ομάδα,να έρθουν νέοι παίχτες.Ήρθαν,και μαζι με αυτούς 2 νέοι προπονητές. Η αποδοκιμασία έμεινε η ίδια ακριβώς,λες και περιμένουν όλοι απο τους μικρούς που φοράνε πρώτη φορά την φανέλα την τεράστια και άμεση αλλαγή.Απλά πολλοί Έλληνες θέλουν να βλέπουν παίχτες στην εθνική που προέρχονται αποκλειστικά απο τα ποδοσφαιρικά κλαμπ που οι ίδιοι υποστηρίζουν (ΑΕΚ,ΠΑΟ,ΟΣΦΠ,ΠΑΟΚ) Μέσα σε όλα αυτά είναι φανερό πως υπάρχει θέμα ψυχολογίας,πρώτα στους οπαδούς και μετά στους παίχτες.Δεν γίνεται απο την μια μεριά να λέει κάποιος πως πρέπει να έρθει νέο αίμα και μετά από ένα παιχνίδι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα να το αποδοκιμάζει.Μάνταλος,Μπακάκης,Αραβίδης,Καρέλης,Φούντας,Βελλίδης,Κίτσιου,Πλατέλλας και αρκετοί ακόμα που θα μπουν στην ομάδα είναι η νέα εποχή που όλοι ήθελαν και που έπρεπε να έρθει. Κακά τα ψέμματα επιθετική ομάδα δεν θα γίνουμε ποτέ, καλώς η κακώς η δύναμη πάντα της εθνικής ήταν η άμυνα,όποιος θέλει πασούλες και τικι-τακα να βλέπει Ισπανιά και Γερμανία,ποτέ δεν θα ρίχνουμε 6άρες.

Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει που παίζαμε σε κάθε μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση αλλά πάλι υπήρχαν οι γκρινιάριδες που δεν τους άρεσε η νίκη με το γνωστό 1-0.Πρώτα θα αλλάξουμε εμείς που αγαπάμε την εθνική και μετά η ομάδα. Η λύση είναι μία,στήριξη στα νέα παιδιά που πέφτουν κατευθείαν στα δύσκολα,Αυτή είναι η εθνική που θα βλέπουμε απο εδώ και πέρα,ταλέντο υπάρχει,θέληση υπάρχει μένει μόνο να δεθουν και οι μικροί μέσα στο παιχνίδι.Αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει απο την μια στιγμή στην άλλη,θέλει χρόνο αλλα ο Έλληνας δυστυχως υπομονή δεν έχει. Το πρόβλημα φυσικά και δεν περιορίζεται μόνο στον κόσμο αλλά και στους δημοσιογράφους που αρκετές φορές κάνουν πως ξέρουν περισσότερη μπάλα απο τους ίδιους τους ποδοσφαιριστές, σαν αποτέλεσμα να έχουμε περιστατικά όπως αυτό του δημοσιογράφου Άρη Γάτα με τον αρχηγό της εθνικής Σωκράτη Παπασταθόπουλο